Ўзбекистон республикaси олий вa ўртa мaхсус тaълим вaзирлиги низомий номидaги

Adabiyotlar: 
1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi “O‘zbekiston 
Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar Strategiyasi to‘g‘risida”gi 
PF-4947-son Farmoni. O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami. 2017 yil., 
6-son, 70-modda. 
2. Arnautova Ye.L. O vospitanii trudolyubiya: ucheb. posobie / Ye.L.Arnautova 
// Doshkolnoe vospitanie. – 2013. – № 12. – 68-69s. 
2. Volchkova V.N. Konspekti zanyatiy v starshey gruppe deskogo sada posobiye 
dlya vospitateley i metodistov DOU. – M, 2009. 
MAKTABGACHA TA’LIM SIFATI INDIKATORLARINI 
AMALIYOTGA JORIY ETISH MAZMUNI 
Jo‘rayeva Nargiza Tairovna
 “Maktabgacha ta’lim psixologiyasi va 
pedagogikasi” kafedrasi o‘qituvchisi, 
Elmurodova Gulxayo, Mirzajalolova Soxiba
 talaba 
Ta’lim tizimining ilk bosqichi – maktabgacha ta’lim tizimi mazmuni Davlat 
talablari hamda “Ilk qadam” dasturi vazifalarini bajarishdan iborat muhim ijtimoiy 
buyurtmani ijro etadi. Maktabgacha yoshdagi bolalarga dastur bo‘yicha 3-7 yoshlik 

---

68 
davridan boshlab aniq fanlardan ilk tasavvur- tushunchalar beriladi. Ta’lim sifatining 
risoladagidek bo‘lishini ta’minlash pedagogdan bir qator talablarga mos ravishda 
faoliyat olib borishni talab etadi. Bu jarayonni xolis baholash uchun pedagog 
faoliyatiga quyidagi mazmundagi talablarni belgilash maqsadga muvofiq deb 
hisoblaymiz. Masalan, pedagogning ish hujjatlari mavjudligi –dastur mavzulariga mos 
ravishda ish rejasi, kuzatuv-taxlillar va tashxis olib borish. Kundalik o‘yin va 
mashg‘ulotlarga tayyorgarligi–kun davomida tashkil etiladigan o‘yin-mashg‘ulotlar 
ishlanmalari va borishi (tartibi) aks etgan daftar. Ko‘rgazmali va tarqatma 
materiallarmavjudligi – rejalashtirilgan o‘yin- mashg‘ulotlarning samaradorligini 
ta’minlovchi vositalar tayyorlash. 
Guruhda bolalar faoliyati uchun zarur muhitning yaratilganligibolalarning 
qiziqishlari, intilishlari, individual va yosh xususiyatlari hisobga olingan faoliyat 
muhiti mazmunan aniqfanlarni o‘rganishga qaratilgan bo‘lishi. Ta’limning zamonaviy 
texnologiyalarini keng qo‘llash–ta’lim sifatiga ijobiy ta’sir ko‘rsatuvchi omillar: 
Axborot Kommunikatsiya Texnologiyalari, bolalarning faolashtirishning turli 
zamonaviy ko‘rinishlari: musobaqa, munozara, testlar, blits- o‘yinlari va hokazolardan 
foydalanish. Davlat talablari va dasturni bilish, amalga tatbiq etish–pedagog o‘zi 
faoliyat ko‘rsatayotgan guruh bolalar yoshi yuzasidan dastur va davlat talablari 
mazmunini yaxshi egallagan bo‘lishi shart. Turli tanlov va ko‘riklarda ishtirok etish – 
ta’lim muassaasi va undan tashqarida mavzu yuzasidan tashkil etiladigan tanlov- 
ko‘riklarda imkon darajasida ishtirok etishi kerak.Ta’lim sifatini ta’minlashga 
qaratilgan o‘z ustida ishlashning tashkil etilganligi – pedagog ma’lum mavzu va 
yo‘nalish bo‘yicha muntazam ravishda o‘z ustida ishlashi lozim, buning uchun “Ustoz-
shogirdlik” maktablarida saboq olish, mustaqil o‘rganish, muassasa va undan 
tashqarida o‘zaro tashriflar qilish.Ota-onalar o‘rtasida pedagogik tashviqot olib borish 
–Guruh ota-onalarining pedagogik va psixologik bilimlaridan kelib chiqib, turli 
vositalar orqali ularning bilimlarini takomillashtirishga yordam berish.Bolalar 
shaxsining psixologik jihatlarini hisobga olinishi – bolalarning aniq fanlarga 
qiziqishini hisobga olib, ularga individual yondashuvni amalga oshirishi kerak. Bolalar 
bilimini kuzatish, natijalarni belgilash orqali jarayonga pirovard baho berish –har 

---

69 
yarim yillik natijalariga ko‘ra bolalarning o‘tilgan mashg‘ulotlarda olgan bilimlarini 
kuzatib, tashxis qilingan holda, ular bilan kelgusidagi ish mazmuni belgilab olinadi. 
Jamoada pedagogik jarayonda ishtirok faolligi– pedagog o‘z jamoasida tashkil 
etiladigan pedagogik kengashlar, seminar mashg‘ulotlari va tanlovlarda o‘z 
muloxazalari, ish tajribasi xulosalari bilan muntazam ishtirok etib turishi 
lozim.Bolalarning ta’limning keyingi bosqichidagi o‘zlashtirish monitoringini 
o‘rganish – pedagog ta’lim bergan bolalarining keyinchalik boshqa yosh guruhida yoki 
maktabda ta’lim jarayonida qanday o‘zlashtirayotganidan xabardor bo‘lib tursa, o‘z 
faoliyatida yo‘l qo‘ygan xatolari va qo‘lga kiritgan yutuqlarini tahlil qila oladi. Iqtidorli 
bolalarni ajratib, ularni tegishli qo‘shimcha ta’limga rag‘batlantirish - bolalarga aniq 
fanlardan berilgan ta’lim natijasida aniqlangan iqtidorli bolalarga alohida e’tibor berib, 
zarur xollarda ularni maxsus yoki chuqurlashtirilgan ta’lim beruvchi muassasalarga 
yo‘llash lozim. Ochiq mashg‘ulotlar tashkil etish – pedagog o‘z faoliyatini taqqoslash, 
tahlil qilish imkoniga ochiq mashg‘ulotlar jarayonida ega bo‘ladi. Fikr almashadi, 
munozara qiladi, xulosalar belgilaydi. O‘zaro tashriflarda ishtirok etish- tajriba 
o‘rganish va o‘rgatish imkoniga ega bo‘ladi.
Tavsiyalar: Bolalarning ta’limning keyingi bosqichidagi o‘zlashtirish 
monitoringini o‘rganish maqsadida maktab pedagogik jamoasi bilan hamkorlik rejasini 
tuzib chiqish, xar yarim yillik natijalarini qiyoslash.