Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат

МАТЕМАТИКА ФАНИ ЎҚИТИШ ЖАРАЁНИДА ЎҚУВЧИЛАР 
ФИКРЛАШ ҚОБИЛИЯТЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ОМИЛЛАР 
 
Баракаев Мурод – п.ф.н., доцент (Низомий номидаги ТДПУ) 
Ғиёсова Зебо – ўқитувчи (Абдулла Қодирий номидаги ЖДПИ) 
Остонаев Элёр – I босқич магистрант (Низомий номидаги ТДПУ) 
Ахборотлар оқими кундан-кунга ошиб бораётган ҳозирги шароитда 
таълимнинг асосий мақсадларидан бири – бу ўқувчиларга самарали қабул 
қилиш ва шу орқали уларнинг танқидий фикрлашларни ривожлантиришдан 
иборатдир. Бунга эришиш, ўқувчилар янги ахборотлар билан ишлаш 
жараёнида уларнинг ҳар бирига чуқур мулоҳаза ва танқид кўзи билан қараб 
чиққан ҳолда ва шахсий тасввурларига таянган ҳолда мустақил баҳолай олиш 
қобилиятини шаклланишига олиб келади.
Замонавий таълим шароитида ўқувчиларга 
фикрлаш
:
турли нуқтаи назар ва ёндошувларни таққослаш; 
далиллар ва илм-фан қонуниятларига, ўз кузатувлари, ўзининг ёки 
бошқаларнинг тажрибасига таянган ҳолда ўз нуқтаи назарини асосли тарзда 
ифодалаш ва исботлаш имкониятини беришга йўналтирилган бўлиши керак
.
Юқоридагиларга эришиш ҳар бир шахснинг интеллектуал ва маънавий 
жиҳатдан ривожланишига, ахборотлар билан ишлай олишга, танқидий ва 
ижодий фикр юритишига ёрдам беради. 
Ҳозирги кунда ўқувчиларда т
анқидий фикрлашни ривожлантириш 
бу - 
ўқувчи ва ўқитувчининг ижодий ҳамкорлигига, ўқувчининг исталган 
материалга таҳлилий ёндашува олишига асосланган бўлиб, у ўқув 
материалини ёдлаб олишга эмас, балки ҳар бир назарий ёки амалий 

---

Аниқ фанларни ўқитишни модернизациялаш: инновацион таълимнинг янги моделлари ва амалиёти, 2020 йил 17 апрель 
167 
материалларни ўрганишда ундаги муаммони аниқлаш ва унинг ечимини 
излашга йўналтирилганлиги билан характерланади.
Думак,