Ўзбекистон республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Навоий кон-металлургия комбинати

Radioaktiv moddalar bilan ishlash klassifikatsiyasi.

Ochiq radioaktiv moddalar bilan ishlaganda moddaning ish joyidagi nisbiy radiotoksikligi va aktivligiga qarab 3 sinfga bo`lish qabul qilingan;

Radiotoksik guruhlar	Aktivlik darajasi 1 sinf; mkYuri	Aktivlik darajasi 2 sinf; MkYuri	Aktivlik darajasi 3 sinf; MkYuri
A guruhi	10gacha	0,01dan 10 gacha	0,0001dan 0,01gacha
B guruhi	>>100	>> 0.1 >>100	>> 0.001 >> 0.1
V guruhi	>>1000	>>1 >>1000	>>0.01 >>1
G guruhi	>>10000	>>10 >>10000	>> 0.1 >> 10

Ish joyida havodagi radioaktiv moddaning ruxsat etilgan kontsentratsiyasiga qarab zararlilik guruhlariga ajratiladi;

A guruhi - radiotoksikligi o`ta Yuqori bo`lgan ( Sr-90strontsiy, Po-210poloniy, Ra-226radiy, Pu-239plutoniy ), ishlash joyidagi havoda ruxsat etilgan kontsentratsiyasi 1x10 ^-13 kYuri/l.ga teng va undan kichiq bo`lgan elementlar kiradi.

B guruhi -radiotoksikligi Yuqori bo`lgan ( Na-22natriy, Ca-45kal’tsiy, Co-60kobal’t, Sr-89, Y-91ittriy, Cs-134tseziy, Cs-137, Ra-224, Eu-154evropiy ), ruxsat etilgan kontsentratsiyasi 1x10<sup>-11</sup> kYuri/l. ga teng bo`lgan moddalar kiradi.

V guruhi -radiotoksikligi o`rtacha bo`lgan ( Na-24, K-42kaliy, P-32fosfor ) , ruxsat etilgan kontsentratsiyasi 1x10^-11 dan katta va 1x10^-9 gacha bo`lgan elementlar kiradi.

G guruhi - radiotoksikligi kichiq bo`lgan ( H-3, C-11, C-14 Ar-41argon, Pb-203svinets ), ruxsat etilgan kontsentratsiyasi 2x10<sup>-9</sup> kYuri/l va undan Yuqori bo`lgan elementlar kiradi.

Izotoplarni turlari (suYuq, kukunsimon, qattiq) va bajariladigan operatsiyalarni murakkablik darajasiga qarab har qaysi guruh uchun ish joylarida belgilangan aktivlik tayinlanadi. SuYuq radioaktiv moddalar bilan murakkab operatsiyalar bajarilishida ish joyidagi aktivlik jadvalda ko`rsatilganidan 10 marta kichiq, changsimon radioaktiv moddalar bilan ishlaganda esa aktivlik 100 marta kichiq bo`lishi kerak.

Aktivlik - ionlashtiruvchi nurlanishning tarqalishiga olib keluvchi atomlar yadrolarining beixtiyor o`zgarishi.

Yopiq manbalar bilan ishlash sinflarga bo`linmaydi. Bu moddalar bilan ishlaganda asosiy talab tashqi nurlanishdan himoyalanishga qaratilgan bo`lishi kerak.