Ўзбекистон республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Навоий кон-металлургия комбинати

qilish.

Ish joyi o’zida ma’lumot (MAAV joylashgan bo’shliq) va motor (boshqarish qismlari joylashgan bo’shliq) maydonlarini tashkil qiladi.

Ma’lumot maydonida bir-biridan farqli uchta zona mavjud; birinchi zonada - ko’rsatkichlarni aniq va tez hisoblash talab qilingan MAAV joylashgan (rasmga qarang); ikkinchi zonada ko’rsatkichlarni kamroqi aniqlik va tezlikda hisoblash talab qilingan MAAV joylashgan; uchinchi zonada juda kam ishlatiladigan vositalar joylashadi.

Motor maydoni ham 3 ta zonadan iborat: juda tez foydalaniladigan (bir minutda kamida 2 marta) va optimal yeta oladigan juda muhim: boshqarish qismlari joylashgan - birinchi zona; tez ishlatiladigan boshqarish qismlari (1 soatda 2 martadan ko’pj va yengil eta oladigan kam muhim vositalar joylashgan - ikkinchi zona; kam ishlatiladigan (1 soatda 2 martadan kam) vositalar joylashgan -uchinchi zonalardan iborat.

Ish joyining asosiy qismlaridan biri operatorning kreslosi (o’rindig’i) hisoblanadi. U operatorga fiziologik jihatidan mehnat xarakteri va sharoitiga binoan ratsional ishchi holat (poza)ni ta’minlash va funksional shinamlikni ta’minlash mezoni bo’lishi lozim. Kreslo o’z ichiga o’tirgich, suyanchiq va tirsak qo’ygichlar hamda qo’shimcha elementlar - bosh qo’ygich va oyoq qo’ygichlardan iborat bo’ladi. Kresloning hamma qismlari vertikal va gorizontal tekislikda, hamda ma’lum burchakka sozlanadigan bo’lishi kerak. Yana u polga nisbatan fiksatsiyalanadigan moslama, hamda zarur bo’lgan hollarda vertikal o’q bo’yicha 180-360° buraladigan moslamaga ega bo’lishi lozim. Harakatlanadigan texnikada kreslo xavfsizlik tasmasi bilan jihozlanishi lozim.

Ish joyida odamning kompleks harakatlarini loyihalashda quyidagi qoida va nizomlarni bilish foydali:

•