Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги наманган муҳандислик-қурилиш институти

Тадқиқот натижаларининг эълон қилинганлиги. Диссертация мавзуси бўйича жами 20 та илмий иш чоп этилган, шулардан, Scopus базасига кирган журналларда 1 та, Ўзбекистон Республикаси Олий аттестация комиссиясининг докторлик диссертацияларининг илмий натижаларини чоп этиш учун тавсия этилган илмий нашрларда 9 та мақола, жумладан, 4 та хорижий ва 5 та республика илмий журналларда, 4 та халқаро ва 5 та республика миқёсидаги конференцияларда маърузалар билан иштирок этилган. 1 та ихтиро учун патент олинган.
Диссертациянинг тузилиши ва ҳажми. Диссертация таркиби кириш, тўртта боб, хулоса, фойдаланилган адабиётлар рўйхати ва иловалардан иборат. Диссертациянинг ҳажми 120 бетни ташкил этган.
I-БОБ. ЎСИМЛИКЛАРНИ ЗАРАРКУНАНДАЛАРДАН ҲИМОЯ ҚИЛИШ, БИОЛОГИК УСУЛНИНГ МОҲИЯТИ ВА БРАКОН КЎПАЙТИРИШ ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ
(Адабиётлар шарҳи)
1.1-§ Ўсимликларни зараркунандалардан биологик ҳимоя қилиш усуллари ва унинг объектлари
Зараркунандалар неча минг йиллардан буён қишлоқ хўжалиги экинларига катта иқтисодий зарар келтирмоқда. Қадимда зараркунандалар фаолияти оқибатида, кўпгина давлатларда, нафақат очарчилик, балки инсонлар ўзлари яшаб турган жойларини тарк этиб бошқа ерларга кўчиб юришларига сабабчи бўлгани маълум.
Бирлашган миллатлар ташкилоти (БМТ) қошидаги озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги (ФАО) бўлими ҳодимларининг ҳисоб-китобларига қараганда, жаҳонда ҳар йили қишлоқ хўжалик экинларининг 34,2% дан; жумладан, зараркунандалар фаолиятидан 11,6%, касалликлар сабабли 12,6% ва бегона ўтлар таъсиридан 10,0% дан ортиқ ҳосили йўқотилади. Албатта, бу зараркунандаларнинг ҳосилга салбий таъсир этиши ва уни пасайтириши мамлакатнинг қай даражада ривожланганлигига боғлиқ. Фан-техника тараққий этган, қишлоқ хўжалиги тўлиқ механизациялашган ва иқтисодий жихатдан ривожланган мамлакатларда қишлоқ хўжалик экинларининг ҳосили зараркунанда, касаллик ва бегона ўтлар таъсиридан 20-25% гача бўлган қисми нобуд бўлаётган бўлса, ривожланаётган давлатларда эса бу кўрсаткич, афсуски, 40-50% ни ташкил этмоқда [36; 29-б.]. Жахон адабиётидаги маълумотларга кўра, қишлоқ ҳўжалик экинларида 70 мингдан ортиқ турдаги ҳашарот ва каналар туркумига мансуб зараркунанда организмлар учрайди [183; 51–52-б,].