Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги наманган муҳандислик-қурилиш институти

Турли озуқаларда кўпайтирилган катта мум куясини бракон билан зарарланиши ва битта қуртдан браконларни чиқиши бўйича фарқи аниқланаш. Бунинг учун ичига бурмали қоғоз солинган 3 литрли шиша банкага 200 та катта ёшдаги мум куяси қуртлари жойлаштирилади. Қуртларни бир меъёрда бурмали қоғоз ариқчаларижа жойлашиши учун шиша банка усти қора материал билан ёпилади. Тўрт-беш соатдан сўнг қуртлар бурмали қоғоз ариқчалари бўйлаб жойлашади ва у ерда юпқа пупурийя (пилла) ўрай бошлайди. Пупарияга ўтмаган қуртлар йиғиб олинади ва қайта кўпайтириш учун фойдаланилади. Қуртлар бурмали қоғозга тўлиқ жойлашгандан сўнг қоронғу олди пупарияга ўтиш вақтида 1:2 нисбатда оталанган урғочи браконлар солинади, сўнг уларни нисбатлар бўйича фарқи аниқланади. Ҳарорат ва намлик юқоридаги каби яратилади. Ҳар иккала озуқа муҳитлар билан озиқланган қуртлардан браконни чиқиши таққосаланади.
Озуқаларда кўайтирилган катта мум куяси қуртлари сони ва улардан олинган бракон ҳамда электрокимёвий фаоллаштирилган сувдан фойдаланиш бўйича иқтисодий самарадорлик аниқланади. Тажриба асосида олинган маълумотлар Б. А. Доспехов (1985) нинг услубий қўлланмаси асосида статистик таҳлил қилинди.
Браконни биологик самарадорлиги Аббот формуласи ёрдамида аниқлади.

Бунда: Бс – биологик самарадорлик, %
А – тажрибада ишловдан олдин зараркунанда сони;
в – назоратда ишловдан сўнг зараркунанда сони;
В – тажрибада ишловдан сўнг зараркунанда сони;
а – назоратда ишловдан олдин зараркунанда сони.
Ҳисоблар шахмат усулида 1 м² да 4 та ўсимлик жами 100 ўсимликда олиб борилади. Вариантлар орасидаги энг кичик фарқ (ЭКФ) Ўсимликларни ҳимоя қилиш илмий тадқиқот институтининг “Мониторинг ва ахборот технологияларни қўллаш” бўлимида яратилган компьютер дастури ёрдамида аниқланди.


2.3-§ Электрокимёвий фаоллаштирилган сувни физик-кимёвий таҳлил қилиш усуллари
Тадқиқотларда ишлатилган сувнинг электрокимёвий ишлов беришдан аввалги ва ишлов берилгандан кейинги нордонлик (рН) даражаси, сувнинг умумий қаттиқлиги, сувдаги хлорид ва сулфат ионлари миқдори Ўзбекистон Республикаси Ўзстандарт агентлиги томнидан тасдиқланган меъёрлар асоссида аниқланди.