Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги наманган муҳандислик – Қурилиш институти

ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШДА ЗАМОНАВИЙ ИННОВАЦИОН 
ТЕХНОЛОГИЯЛАР ВА УЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ АҲАМИЯТИ
 
доц. С.Хашимов, кат.ўқит. Дадамирзаев М. 
тал. Умаралиев А. (НамМҚИ) 
Ўзбекистон Республикаси таълим тизимини комплекс ўрганиш бўйича 
ўтказилган таҳлил натижалари асосида берилган хулосаларда олий таълим 
жараёнида назария ва амалиёт яхлитлиги таъминланмаганлиги, таълим 
сифатини назорат қилиш механизми замонавий талабларга жавоб бермаслиги 
маълум бўлди. 
50

---

Ушбу йўналишда биз томондан олиб борилган кузатишларда шу нарса 
маълум бўлдики, талабаларни Интернет ёрдамида фанларни ўзлаштириш 
жараёнида: бир тоифа талабалар фанни тўлароқ, чуқурроқ ўзлаштиришса, 
иккинчи тоифа талабалар акси, талаб даражада ўрганолмаётгани маълум бўлди. 
Чунки, фанга доир мақбул вариантдаги интернет маълумотини танлаб олиш 
учун кўплаб вақт мобайнида адабиётларни кўриш, ўрганиш зарур бўлади. 
Юзага келган ҳолат дарсдан кейин талаба ва ўқитувчини ҳамкорликда 
индувидиал кўпроқ ишлашини талаб этмоқда. 
Европа давлатлари: Англия(Саррей университети), Германия(Гумбольд 
университети), Греция(Пирей технология ва политехника институтлари), 
Португалия(Техминхо институти) ва бошқа Олийгоҳларида таълим олиш 
жараёнида, талабалар кўпроқ вақтларини мустақил, ўз устларида кўпроқ 
ўрганиш билан ўтказадилар ва юқори натижага эришадилар. Ҳатто талабалар 
, “билим – баҳо олиш учун эмас, балки юқори савиядаги мутахассис бўлиш 
учун”- деган шиор билан билимни чуқурроқ ўрганишга ҳаракат қиладилар.
Греция олийгоҳлари тажрибасида, фанни ўрганишда унинг дастури ва 
ўқитувчи маърузаси талабага олдиндан бериб қўйилади. Дарсга талаба 
олдиндан тайёрланиб, тушунмаган саволларини тушуниш учунгина келади, 
ҳатто талабалар маъруза дарсига умуман келмаган ҳолатлари ҳам кузатилди.
Дарсга келмаган талаба маърузани мустақил ўзлаштиргани учун, ўз билимига 
ишонгани учун келмайди, яъни ривожланган давлатлар олийгоҳларида 
талабалар кўпроқ ўз устларида мустақил ишлайдилар. 
Юқоридагилар асосида шуни тушуниш мумкинки, замонавий ахборот 
технологияларини яхши билган ва ундан тўғри мақсадларда фойдалана олган 
талабагина келажакда ўз қобилиятларини такомиллаштириши, касб фаолиятида 
тўғри фойдалана олиши ва албатта комил мутахассис сифатида шаклланиши 
мумкин бўлади. Бу ҳолат педагоглар олдига катта вазифаларни юклайди, 
улар томонидан мутахассисликка оид атрофдаги юзага келган ҳолатларни 
таҳлил этиб, муаммоларни ижобий ҳал этиш йўналишида янги ғояларни ўйлаб 
топиши ва уни амалга ошириш учун қуйидаги вазифаларни амалга ошириши 
мақсадга мувофиқ бўлади деган умиддамиз : 
1) ҳозирги замон тараққиётига оид республика ва жаҳон миқёсида 
асосий йўналишларда келтирилган муаммоларни сидқидилдан ўрганиш ва 
бу муаммоларни амалий худуд ёки ташкилот(муассаса) кесимида янада 
чуқурроқ ўрганиш(фан, таълим ва ташкилот интеграцияси учун), фанга доир 
ҳал этилиши лозим бўлган мавзулар рўйхатини ишлаб чиқиш;
2) фанга доир ишлаб чиқилган мавзулар бўйича мустақил таълим