Ўзбекистон республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Мирзо Улуғбек номидаги Самарқанд Давлат архитектура-қурилиш институти «Қурилиш материаллари, буюмлари ва конструкцияларини ишлаб чиқариш»

8. Беш тонна сўнмаган оҳакни олиш учун намлиги 3% ли табиий оҳак тошдан қанча олиш керак?
Ечиш: Маълумки оҳактошни пиширганда қуйидаги реакция юз беради:
СаСО₃ = СаО + СО₂
Бунда оҳактош ўзининг оғирлигини 44% га камайтиради. 5 тонна сўнмаган оҳак олиш учун
500 = 8925 кг оҳактош керак бўлади
Оҳактошнинг намлиги 3% лигини ҳисобга олганда
8925 + (89250,03) = 9192,75 кг
Жавоб: 5 тонна сўнмаган оҳак олиш учун намлиги 3% ли табиий оҳак тошдан 9192, 75 кг зарур.


9. 10 тонна сўнмаган оҳак олиш учун намлиги 5 % бўлган тоза оҳактошдан қанча керак бўлади


Қоришмалар
1. Маркаси 150 бўлган цемент-оҳакли мураккаб қоришманинг таркиби аниқлансин. Бунда қуйидагилар берилган.
Цементнинг маркаси 400. Қумнинг йириклик модули 2,0. Қўшимча сифатида 2 сортли сўндирилмаган тўйилган оҳак олинган.
1 м³ қоришма учун ва 1-лаборатория тажрибаси учун керак бўладиган материаллар миқдори аниқлансин.


2. Маркаси 100 бўлган оҳак-лойли мураккаб қоришманинг таркиби ҳисоблансин. Қуйидагилар берилган:
Цементнинг маркаси 400;
Қумнинг маркаси йириклик модули 1,8;
Лойнинг 50 % органик қўшимча милонафт билан алмаштирилган деб ҳисоблансин.
1 м³ қоришма учун ва 1-лаборатория тажрибаси учун керак бўладиган материаллар миқдори аниқлансин.


3. Қоришма аралашмасининг ҳаракатчанлиги СтройЦНИЛ асбоби ёрдамида текшириб кўрилганда стандарт конус қоришмага 12 см ботди. Бу қоришмани қандай ишда ишлатиш мумкин?


4. Цемент – оҳакли қоришма аралашмасининг сув тутиб туриш қобилиятини аниқлаш учун ҳаракатчанлиги 13 см бўлган аралашма воронкали идишга солиб фильтр орқали вакуум насос ёрдамида ундан сув сўриб олинди. Шундан сўнг аралашманинг ҳаракатчанлиги қайтадан аниқланди. Бунда стандарт конуснинг аралашмага ботиш чуқурлиги 10 см бўлди. Қоришма аралашмасининг сув тутиб туриш қобилиятини аниқланг.


5. Цементли қоришмадан стандарт намуналар тайёрланиб 7 кундан сўнг уларнинг сиқилишдаги мустаҳкамлиги гидравлик прессда синаб кўрилганда бузувчи кучнинг қиймати қуйидагича бўлди.
5 т
4,8 т
5,1 т
Бу қоришманинг маркасини аниқланг.