Ўзбекистон республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Мирзо Улуғбек номидаги Самарқанд Давлат архитектура-қурилиш институти «Қурилиш материаллари, буюмлари ва конструкцияларини ишлаб чиқариш»

1-жадвал
Органик қўшимчалар миқдори

№	Пластификаторлар	Сарф бўладиган миқдори, кг, м^3.
		Оҳакни тўла алмаштирганда	50 % га алмаштирганда
1	Милонафт	1-2	0,5-1
2	ЦНИИПС - 1	2-5,5	1-2,7
3	Совуқли (чиқинди) сувлар	2-3,5	1-1,7
4	СДБ	1-2	0,5-1

Изоҳ:
1. Ҳисоблашда органик пластификаторларнинг 5% эритмалари олинган.

2. Йирик қум ишлатилганда органик пластификаторлар кўпроқ олинади.

5. Лаборатория тажрибаси учун керак бўлган қоришма миқдорини аниқлаш.

1) Қум миқдори - тажриба учун олинган қоришмалар ҳажмига тенг олинади (3 л)
2) Цемент, қўшимча ва сув миқдори қуйидаги формулалар билан аниқланади:
(4)
(5)
(6)
бунда V_L.T. - лаборатория тажрибаси учун керак бўлган қоришма ҳажми;
C, D, S - цемент, қўшимча ва сув миқдори (1-3) формулалар орқали аниқланади.
Шундан кейин қоришма аралашмасининг ҳаракатчанлигига кўра керак бўладиган сув миқдори аниқланиб, унинг ўртача зичлиги топилади.

6. Қоришма аралашмасининг ҳажми қуйидаги формула билан аниқланади.:

бунда: Q, C, D, S – 1 м³ қум учун сарф бўладиган материаллар миқдори;
_o.q.a. - қоришма аралашмасининг ўртача зичлиги.
Q = V_q  _o.q.
бунда V_q - қумнинг ҳажми (1 м³)
_o.q. - қумнинг ўртача зичлиги
Шундан сўнг 1 м³ қоришма учун ҳақиқатда сарф бўладиган материаллар миқдори қуйидаги формулалар билан аниқланади:

Q, C, S, D – қум, цемент сув ва қўшимча миқдори.