Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон

плазмодесмалар
орқали ўтади. Вирус РНК 
сининг қўшни ҳужайрага ўтиши учун у аввало, махсус оқсил -
 транспорт
оқсили(ТО)
билан комплекс ҳосил қилади. 
Вирус РНК + ТО 

 РНК-ТО комплекси
И.Г.Атабеков (2006) ва унинг лабораторияси ходимлари ўта нозик 
тажрибалар асосида бу гипотезани тасдиқладилар, яъни вирус РНК си 
транспорт оқсили билан комплексда бўлганида кўпайиш хусусиятини намоён
қилмаслигини аниқладилар. 
Вирус фақат мембранасида вирус транспорт 
оқсили билан мулоқатда бўлаоладиган рецептор оқсилига эга 
ўсимликлар ҳужайрасинигина
касаллантираолади,
деб тахмин қилишди. 
Бу гипотезани текшириш учун олимлар РНК ва оқсилнинг сунъий 
комплексини яратдилар.
Биринчи тажрибада
ТМВ РНК аси билан унинг ўз 
транспорт оқсилини бирлаштиришди: РНК
ТМВ
+
ТО
ТМВ

РНК
ТМВ
- ТО 
комплекси 
ва иккинчи ҳолатда 
эса РНК ани арпа чизиқли мозаикаси вируси 
(АЧМВ) оқсили билан бирлаштиришди. 
РНК
ТМВ
+ ТО
АЧМВ 

 РНК
ТМВ
-ТО
АЧМВ 
комплекси 

---

170 
Бу комплексларни (
ТМВ
РНК
+ ТМВ
Тр-оқс
. ва ТМВ
РНК
+ АЧМВ
оқс.
 
комплексилари)
уч турдаги
 
ўсимликларга - тамаки, хенопдиум(шўра) ва 
гомфренаўсимликлари киритдилар (юқтирдилар). Бу ўсимликларни ҳаммаси 
ҳам ТМВ га сезгир ўсимликлардир (касалланади), АЧМВ га эса фақат 
гомфрена сезгирдир.
Биринчи ҳолатдаги тажрибада ҳеч қандай кутилмаган ҳолатлар рўй 
бермади: биринчи типдаги комплекс