Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон миллий

РАҲБАР ШАХС МАҲОРАТИ – раҳбарнинг бошқарув санъати 
сирларини билиши, ходимларни танлашдан тортиб, улар б-н боғлиқ 
зиддиятли вазиятларда оптимал ечим топа билиши, ўзи масъул жабҳада 
ундан фойдаланган ҳолда, юксак меҳнат самарадорлигига эришиш учун 
жамоасининг бунёдкорлик кучларини сафарбар эта олиши, ташкилотчилик 
қобилиятининг намоён бўлиши. 
РАҲБАР МАДАНИЯТИ – маданият, аввало, маънавий бойлик 
ҳосиласидир. Сиёсий маданияти юксак раҳбар миллат, давлат, халқ манфаати 
нуқтаи назаридан иш тутади, умум манфаатини ўз шахсий эҳтиёж ва 
манфаатларидан устун қўяди. 
СУҲБАТЛАШИШ ЭТИКЕТИ – муомала суҳбатлашишнинг энг муҳим 
воситасидир. Бунда ҳам умумэътироф этилган қоидалар мавжуд. 
Суҳбатдошнинг гапини бўлмасдан эшитиш нафақат ҳурмат белгиси, балки 
инсоннинг зийнати ҳамдир. Суҳбатдошингизни тинглаётганингизда иложи 
борича бошқа нарсаларга эътибор қаратмасликка ҳаракат қилинг, айтаётган 
гапларини тасдиқлаш маъносида бошингизни силкитиш, “дарҳақиқат”, 
“тўғри”, 
“топиб 
айтингиз», 
“мен 
ҳам 
қўшиламан”, 
“чиройли 

---

182 
таърифладингиз” каби маъқуллаш маъносидаги сўзларни айтишни унутманг. 
Сизга гапираётган одамга тескари қараб ўтириш, гапираётган пайтда бирор 
нарсани ўқиб туриш, бир вақтнинг ўзида бошқа киши билан гаплашиш, 
ҳадеб соатга қарайвериш, эснаш, чўнтак кавлаш ё бошқа шу каби майда-
чуйда ҳаракатларни қилиш суҳбатга салбий таъсир кўрсатади.
САНГВИНИК – одамлар билан тезда чиқишиб кетади ва улар билан
фаол алоқага киришади; бир таҳлилдаги ишларни ёқтирмайди ва бир тур 
фаолиятини бошқа тур фаолиятига осон алмаштиради; серзавқ, ўз 
ҳиссиётларини осон бошқаради ва янги шароитга тезда мослашади. Баланд 
овозда, тез ва дона–дона қилиб гапиради, нутқига ифодавий хатти– 
ҳаракатлар ва имо–ишораларни қўшиб юборади. Ўз ақлий қобилиятига 
нисбатан мулозаматларга бефарқ эмас. 
СЕЗГИ - шахснинг бирор нарса ёки ҳодисага муносабатини ифода 
этувчи барқарор муносабатига оид ҳис – ҳаяжон. Сезгининг қуйидаги 
турлари мавжуд: маънавий (ижтимоий бурч, севги, бурч, ғурур), 
интеллектуал ( маълум натижалардан олимнинг хурсанд бўлиши ёки кўнгли 
тўлмаслиги, конструктор в.х.к ларнинг қониқиш ҳосил қилиши ёки 
қилмаслиги), эстетик – шахснинг ўзини қуршаб турган оламдаги ва 
санъатдаги гўзалликлардан таъсирланишини белгилайди