Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги м. Шарипов, Д. Файзихўжаева



Download 4,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet47/99
Sana13.07.2022
Hajmi4,91 Mb.
#787228
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   99
Bog'liq
mantiq 21 7 bet

Силлогизмнинг таркиби 
хулоса асослари (praemissae) 
ва хулоса (сопс1изю)дан ташкил топган. Хулоса асослари 
ва хулосадаги тушунчалар 
терминлар 
деб аталади. Хуло­
санинг мантикий эгаси- S - кичик термин (terminus minor), 
мантикий кесими - Р - катта термин (terminus major), деб 
аталади. Хулоса асослари учун умумий бўлган, лекин ху­
лосада учрамайдиган тушунча - М - (terminus medius) 
ўрта термин деб аталади. Асосларда катта терминни ўз 
ичига олган мулоҳаза катта асос, кичик терминни ўз ичига 
олган мулоҳаза кичик асос деб аталади.
Аксиомалар исботсиз чин деб кабул килинган назарий 
мулоҳазалар бўлиб, улар воситасида бошка фикр ва му- 
лоҳазалар асослаб берилади. Силлогизмнинг аксиомаси 
хулосалашнинг мантикий асосланганлигини ифодалайди. 
Силлогизм аксиомасини терминларнинг хажмига ёки 
мазмунига кўра, яъни атрибутив таърифлаш мумкин.
Силлогизм хулосасининг асослардан зарурий келтириб 
чиқарилиши куйидаги коидага асосланади: «Агар бир буюм 
иккинчи буюмда жойлашган бўлса, иккинчи буюм эса учин­
чи бир буюмнинг ичида бўлса, унда биринчи буюм ҳам 
учинчи буюмнинг ичида жойлашган булади» ёки «Бир буюм 
иккинчи буюмда жойлашган булса, иккинчи буюм эса учинчи 
бир буюмдан ташкарида бўлса, унда биринчи буюм ҳам 
учинчи буюмдан ташкарида жойлашган булади». Бу коидани 
куйидаги шакллар ёрдамида яккол ифодалаш мумкин.
Урта термин катта ва кичик терминни богловчи 
мантикий элемент хисобланади.
S - кичик термин
М - ўрта термин; 
Р - катта термин.
С И Л Л О Г И З М А К С И О М А С И


Бу қоида силлогизм аксиомасининг моҳиятини тер- 
минларнинг ҳажми муносабатлари асосида тушунтириб 
беради. Силлогизм аксиоманинг моҳияти куйидагича: 
буюм
ва ҳодисаларнинг синфи тўғрисида тасдиклаб ёки инкор

Download 4,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   99




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish