Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги жиззах политехника институти н. Н. Алимов, Ж. Р. Турматов

Таълим олувчилар қандай ролни бажарадилар?

• 
  Маслаҳатчи:
  

Гуруҳда таълим бериш шаклидан фойдаланилган пайтда, асосий ядроси турли предметлар бўйича маслаҳатчилардан (уларни ассистентлар, лаборантлар деб ҳам аталади) таркиб топган таълим олувчиларнинг ўқув фаоллигининг ошиши содир бўлади.

Ўқув предметлари бўйича маслащатчилар - ўз ўртоқларига ёрдам бериш иштиёқини билдирувчи предметни яхши ўзлаштириш ва унга қизиқувчи таълим олувчилардир.

Гуруҳлардаги машғулотларни самарали ўтказиш учун, биз, маслаҳатчилар билан мунтазам равишда шуғулланишимиз, яъни уларнинг билимларини сифатини текшириб туришимиз, услубий маслаҳатлар беришимиз ва ҳ.к. уларни тайёрлашимиз учун зарур бўлган, айрим қўшимча вақт ҳаражатлари катта педагогик ютуқларп билан тўлдирилади.

• 
  Етакчи:
  

Гуруҳнинг вазифаси, тўғридан - тўғри гуруҳ етакчиси ёки таълим олувчининг раҳбарлиги остида бажарилади. Гуруҳ аъзоларидан биттасини етакчи этиб тайинланг. Уни, тенг равишда, ўз фикрини айтмайдиган ва паст натижалар кўрсатган ёки яхши ўзлаштирадиган ва фаол таълим рлувчиларнинг ичидан танланг.
Ўқув жамоасининг етакчиси гуруҳ етакчиси ролини бажармаслиги керак.
Барча ўқувчилар, етакчининг ролини тушунишига иқрор бўлинг. У турли функцияларни бажариши мумкин, лекин, доими, барча ўқувчиларни ишни бажаришда қатнашиши устидан назорат қилиши керак.
Етакчиларга, уларнинг роли, нафақат гуруҳ номидан якун ясашдан иборат эмаслигини тушунишларига ёрдам бериш даркор: уларга, гуруҳ вазифаларини бажариш усуллари, гуруҳнинг ҳар бир аъзосини индивидуал улуши тўғрисида гапириб бериши керак.

• 
  Бошқа роллари: маърузачи, баённома тузувчи, якун ясайдиганлар, вақтни кузатувчилар ва бошқалар.
  
• 
  Ролларни белгилашда, таълим олувчиларнинг кучли ва кучсиз томонларини ҳисобга олинг. Ишни шундай ташкил қилингки, ҳар бир ўқувчи гуруҳ ишининг натижаларига таъсир кўрсата олсин. Шунинг учун, турли вазифаларни бажариш пайтида уларнинг роли алмашиб турсин.