Масала жавоби: 2,07·10-9 Н.
3. Мустаккил бажариш учун топширик
Талабалар учун №4 – амалий машғулот бўйича мустакил равишда 4.2 – жадвалда келтириолган моддаларнинг ион боғлиниш микдорини ва заррачалараро тортишиш кучини хисоблаб топиш бўйича уйга вазифа
4.2 – жадвал.
Бази катион ва анионларнинг радиуси
№
|
Катион
|
Катион радиуси, нм
|
Анион
|
Анион радиуси, нм
|
1
|
Al3+
|
0,053
|
Br-
|
0,196
|
2
|
Ba2+
|
0,136
|
Cl-
|
0,181
|
3
|
Ca2+
|
0,100
|
F-
|
0,133
|
4
|
Cs+
|
0,170
|
I-
|
0,220
|
5
|
Fe2+
|
0,077
|
O2+
|
0,140
|
6
|
Fe3+
|
0,069
|
S2-
|
0,184
|
7
|
K+
|
0,138
|
N
|
|
8
|
Mg2+
|
0,072
|
C
|
|
9
|
Mn2+
|
0,072
|
H
|
|
10
|
Na+
|
0,102
|
|
|
11
|
Ni2+
|
0,069
|
|
|
12
|
Si4+
|
0,040
|
|
|
13
|
Ti4+
|
0,061
|
|
|
АМАЛИЁТ № 5
Амалиёт мавзуси: Керамик кристалл панжара ячейкасининг турғунлигини
аниқлаш
Амалиёт режаси:
1. Турғун ва нотурғун кристал структуралар;
2. Керамик моддани хосил килувчи элементларнинг валентлиги ва уни анклаш;
3. Мустакил бажариш учун топширик.
1. Керамик материалларнинг кристал структураси
Керамик материалларнинг кристал структурасининг шакилланиши икки омилга боғлик: 1 – керамик материални хосил килувчи компонентларнинг хар бирининг электр зарядининг кийматига, 2 – керамик материални хосил килувчи катион ва анионнинг бир бирига бўлган ўлчам нисбатлари.
Биринчи омилга бўйича керамик материални кристалл структураси уларни хосил килувчи компонентларнинг электр заряди нейтрал бўлиши натижасида шакилланади, яний керамик материал катионнинг мусбат электр зарядга мос равишда манфий зарядга эга бўлган анионлар сонига эга бўлган холда содир бўлади. Бунда керамик материалларнинг кимёвий таркиби материалдаги катионлар ва анионлар бир-бирига булган сонини кўрсатади, яний материалдаги электр зарядини нейтраллигини таъминлайди. Мисол, калций фтор керамик моддасининг кристалл структураси шакилланиши учун +2 электр зарядига эга бўлган битта калций катионига (Ca2+) га мос келувчи -1 зарядга эга бўлган иккита F- анионлар уланади ва материал (+2)-(-1)+(-1) = 0 тўлик нейтрал электр зарядига эга бўлган холда шакилланади бу эса униннг кимёвий таркиби кандай бўлишлигини белгилаб беради, яний CaF2.
Иккинчи омил бўйича керамик материални кристал структураси уларни ташкил этувчи rC - катион ва rA - анион радиусига боғлик холда шакилланади. Одатда керамик материалдаги катионларнинг радиуси анионларнинг радиусидан кичик бўлади ва шунинг учун уларнинг нисбатлар доимо бирдан кичик бўлади, яний rC/rA < 1.
Керамик материал турғун кристалл структура хосил килиш учун удаги хар бир катион иложи боричи ўзини кўпрок анионлар томонидан ўраб олишга интилади, худи шундай хар бир анион ўзини иложи борича кўпрок катион билан ўраб олишга интилади. Турғун керамик кристалл структура хосил бўлиши учун хар бир анион ўни ўраб турган катионга тегиб туриши керак (5.1 – расмга каранг).
5.1 – расм. Катион ва анионларнинг жойлашишида турғун ва нотурғун структуралар
Do'stlaringiz bilan baham: |