Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги гулистон давлат университети б.Қурбанов, Ш. Турабоева

Дарс тури: назарий.
Дарсда қўлланиладиган ўқитиш методлари: маъруза, суҳбат, тақдимот, тушунтириш.
Фанлараро боғланиш: техника, технология, математика, информатика, физика, иқтисодий билим асослари ва б.
Дарс жиҳози: тарқатма материаллар, компьютер, проектор, экран, ишлаб чиқариш соҳаларига оид слайдлар, кўргазмалар ва ҳ.
Дарснинг бориши:
I. Ташкилий қисм.
II. Сўраш. Ўтилган мавзу юзасидан савол-жавоб ўтказилади:
1. Машиналар ишлаб чиқаришда ва турмушда қўлланиладиган техника ва воситалар бошқаларидан нима билан фарқланади?
2. Машиналар вазифасига кўра қандай таснифланади?
3. Ҳозирги замон ишлаб чиқариш технологияси қандай йўналишлар бўйича такомиллашмоқда?
4. Чиқиндисиз ва кам чиқиндили технология нима?
5. Мактаб устахонасида металл ва ёғочга ишлов беришда ҳосил бўладиган чиқиндиларини қандай қилиб камайтириш мумкин?
III. Янги мавзу баёни,
Режа:
1. Материалларни кесиш, қирқиш, бириктириш ва пайвандлаш орқали амалга ошириладиган технологик жараёнлар.
2. Газламаларнинг олиниши, уларни бичиш-тикиш, пардозлаш, маҳсулотларга биринчи ва иккинчи ишлов бериш ҳамда ярим фабрикатлар орқали амалга ошириладиган технологик жараёнлар.
Ўқитувчи учун методик тавсия
Биламизки, меҳнат таълими дарслари қуйи синфлардан бошлаб ташкил этилади. Ўғил болаларга "Технология ва дизайн" ва қизларга "Сервис хизмати" йўналишлари бўйича билим, кўникма ва малакалар ўргатилади. Шу сабабли, "Меҳнат предметига механик таъсир этиш орқали амалга ошириладиган технологик жараёнлар" мавзусини ноанъанавий усулда ташкил этишни мақсадга мувофиқ деб топдик. Чунки ҳар иккала йўналиш бўйича ҳам ўқувчилар 5-7-синфларда ва 8-синфнинг 2-чорагида ўтилган мавзулар бўйича керакли билим, кўникмаларга эга бўлганлар. Шу боис ушбу дарсни ташкил этишда графикли органайзерлардан фойдаланиш муҳим аҳамият касб этади. Бу эса ўқувчиларни мелинат таълими дарсларида фаол иштирок этишини, меҳнат таълими мазмунига оид ўрганилаётган тушунчаларни, мураккаблик даражалари турлича бўлган мавзуларни, фанлараро амалга оширилаётган алоқадорлик ва ўзаро боғлиқлик ўрнатишни, таҳлил қилиш, солиштириш ва таққослаш, топшириқли муаммоларни аниқлаш, уларни хал этиш ва берилган амалий топшириқларни режалаштириш, тафаккур қилиш ва ижодкорлик қобилиятларини ривожлантиришга хизмат қилади.