Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги гулистон давлат университети инвестицион лойиҳалар таҳлили

Қисқача хулосалар

Инвестициялар - лойиҳаларни амалга ошириш учун сарфланадиган пул маблағлари, моддий ва номоддий активлар тушунилади. Инвестицияларни жалб этилиш даражаси иқтисодиётни модернизациялаш даражасини кўрсатади.

Иқтисодий моҳиятига кўра, инвестициялар - асосий ва айланма капитални яратиш, кенгайтириш ёки реконструкция қилиш ва қайта қуроллантириш учун қилинадиган харажатлардир.
Тижорат амалиётида физик активлар, пул активлари ва номоддий активларга қилинган инвестициялар ўзаро фарқланади. Таваккалчилик даражаси турлича бўлишига кўра, самарадорликни ошириш, ишлаб чиқаришни кенгайтириш, ялпи ишлаб чиқариш ва давлат талабларини қондиришга қилинадиган инвестициялар турланади.
Инвестиция харажатлари ЯММ таркибида муҳим салмоққа эга бўлиб, унинг манбаи жамғармалар, шу жумладан, чет эл жамғармалари ҳамдир. Инвестицияларга талаб ҳажмини белгиловчи асосий омиллар фоиз ставкаси ва соф фойда меъёридир.
Инвестициялар, шу жумладан реал активларга қилинадиган инвестицияларнинг мақсадга мувофиқлигини баҳолашнинг асосий мезони уларнинг фирма бойлигига қандай таъсир этиши ҳисобланади.
Инвестиция сиёсати деганда белгиланган мақсадларга эришиш учун инвестиция манбаларини шакллантириш, уларни устувор соҳаларга жалб қилиш, самарали ўзлаштириш учун кўриладиган чора-тадбирлар мажмуаси тушунилади. Ўзбекистонда амалга оширилаётган инвестиция сиёсати мустақилликнинг дастлабки йиллариданоқ ёқилғи-энергетика ва дон мустақиллигини таъминлаш, иқтисодиётда таркибий ўзгаришларни амалга ошириш, экспорт салоҳиятини ошириш ва импорт ўрнини босувчи маҳсулот ишлаб чиқаришни кўпайтириш учун устувор соҳаларни қўллаб-қувватлаш, чет эл инвестицияларини жалб қилиш учун очиқ эшиклар сиёсатини олиб бориш кабиларга қаратилди.
Чет эл инвестициялари ривожланаётган давлатлар иқтисодиётини оёққа қўйишнинг муҳим омили бўлиб, асосий инвесторлар Рамбуйс клуби аъзолари бўлмиш етти давлатдир. Чет эл инвестицияларини жалб қилишнинг концессия, компенсация шартномалар каби услублари мавжуд. Чет эл инвестицияларини жалб қилиш зарурати мамлакатда инвестиция муҳитини яхшилашни талаб этади.