Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги фарғона политехника институти 6-Мавзу

Ишлаб чиқариш харажатлари ҳисобига заҳира ташкил этилганида бухгалтерияда қуйидагича ёзув қилинади:

• Ишлаб чиқариш харажатлари ҳисобварақлари

Дебет

• Келгуси давр харажатлари ва тўловлари резерви

Кредит 8910
Ишчиларга меҳнат таътили вақтида иш ҳақи ҳисобланганида қуйидагича проводка берилади:
Д-т 8910-«Келгуси давр харажат-лари ва тўловлари резерви»
К-т 6710-«Ходимлар билан иш ҳақи бўйича ҳисоблашишлар»
1. Касаллик кунларига ҳақ тўлаш тартиби ҳамда ҳисоби.
Корхона ишчи ва бошқа ходимлари касал бўлиб қолганида уларга касаллик варақаси бўйича ҳақ тўланиши лозим. Даволаш (тиббий) муассаса томонидан берилган меҳнат қобилиятини йўқотиш тўғрисида варақа-бюллетень нафақа ҳисоблаш учун асос бўлади. Нафақа миқдори касал бўлишидан илгари ишлаган ойнинг ўртача иш ҳақи, касаллик давом этиши ва меҳнат стажига боғлиқ.
Иш стажи 8 йилгача - 60 фоизи, 8 йилдан ортиқ бўлса - 80 фоизи ҳисобланади. 100 фоиз доимий даволанишга муҳтож бўлган ҳодимларга тўланади.
Иш стажидан қатъий назар, иш ҳақининг 100 фоизи ҳажмида нафақалар ҳомиладорлик ва туғиш бўйича, ишлаб чиқариш жароҳати ва касб касаллиги бўйича, уруш ногиронларига тўланади.
Мисол. Ишчи 2020 йил март ойида 5 кун касал бўлган. Бу тўғрида тиббиёт муассасидан берилган меҳнат қобилиятини йўқотиш тўғрисидаги варақа ва табелда ёзувлар бор. Ушбу ҳодимнинг узлуксиз иш стажи - 7 йил.
Унинг аввалги ойдаги иш ҳақиси қуйидагича бўлган:
Ишбай -750 000 сўм;
Вақтбай – 640 000 сўм;
Олдинги йилнинг ўртача ойлик мукофот суммаси – 130 000 сўм.
Меҳнат қобилиятини йўқотганлик нафақасини ҳисоблаш учун ўртача ойлик ҳақ 1 520 000 сўм (750 000 + 640 000 + 130 000). Март ойида 25 иш куни мавжуд. Ўртача кунлик иш ҳақи 60 800 сўм (1 520 000/25)ни ташкил қилади. Иш стажи ва касал бўлган кунларни ҳисобга олган ҳолда нафақа 182 400 сўм (60800*5*0,6)ни ташкил этади.