Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги денов тадбиркорлик ва педагогика институти

Давлат мулки – эгалик қилиш, фойдаланиш ва тасарруф қилиш давлат ихтиёрида 
бўлган мулк объектларидан иборат. 
Давлат мулки асосан икки йўл билан ҳосил бўлади: 
1)
хусусий мол-мулкнинг миллийлаштирилиб, давлат ихтиёригаўтказилиши; 
2)
давлатмаблағлариҳисобиданкорхоналарқуриш,давлатгақарашликорхонава 
ташкилотларда инвестицияларни амалга ошириш. 
Жамоа мулки – муайян мақсад йўлида 
ўзларида бўлган ишлаб чиқариш воситаларини 
умумлаштириб 
жамоага 
бирлашган 
кишилар 
томонидан моддий ва маънавий бойликларни 
ҳамжиҳатлик билан ўзлаштиришни билдиради. 
Жамоа мулки давлат мулкини корхона жамоаси сотиб 
олиши, бадалтўлаб 
корхона 
қуриши, 
акция чиқариб,уларни 
сотиш каби йўллар орқали пайдо бўлди. 
Шахсий мулк
– 
бу фуқаролар мулки бўлиб, 
уларнинг оилавий фаолият юритишида шахсий ёки 
оилавий 
меҳнатга 
асосланиб, 
ўз 
эҳтиёжини 
қондиришига хизмат қилади. 
Бу мулк шакли асосан 

---

“Иқтисодиёт назарияси" фани
 
Ўқув-услубий мажмуа
 
36 
шахснинг ёки унинг оила аъзоларининг меҳнати ва ундан келган даромадлари асосида 
кўпаяди ва ривож топади. 
Хусусий мулк – бир шахсга жумладан, тадбиркорга 
қарашли бўлиб, ёлланма меҳнатга асосланган ҳолда 
даромад олишга қаратилган мулкдир. 
Бу ерда мулк эгаси 
билан тадбиркорни бир хил қараш керак эмас. Мулк эгаси ўз 
мулкини ўзи юритиши ҳам мумкин, уни тадбиркорга ижарага 
бериши ҳам мумкин. Агар мулк эгаси ўз мулкини ўзи юритса, 
у бир вақтнинг ўзида ҳам мулк эгаси ҳам тадбиркор сифатида 
намоёнбўлади. 
Турли шаклдаги мулкларнинг аралашиб, бирикиб 
кетиши натижасида