Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги денов тадбиркорлик ва педагогика институти

Fiscal (fiscal) 
policy 
Фискал 
(солиқ- 
бюджет)сиёсати 
Фискальная 
(налогово- 
бюджетная) 
политика 
– давлат томонидан иқтисодиётга таъсир 
кўрсатиш мақсадида солиққа тортиш ва 
давлат сарфи таркибиниўзгартириш 
бўйича қўлланилувчи чора-тадбирлар. 
The state budget 
Давлат бюджети 
Государственны 
й бюджет 
– давлат даромадлари ва харажатлари 
ҳамда уларни молиявий таъминлаш 
манбаларининг 
тартиблаштирилган 
режаси. 
budget deficit 
Бюджет 
тақчиллиги 
Бюджетный 
дефицит 
– давлат бюджети харажатларининг 
даромадлардан ортиқчалиги. 
Internal debt 
Давлат ички қарзи 
Внутренний 
государственны 
й долг 
– давлатнинг мамлакат ичида қимматли 
қоғозларини чиқариш, турли нобюджет 
фондларидан олган қарзи. 
The external debt 
of the state 
Давлат 
ташқи 
қарзи 
Внешний 
долг 
государства 
– 
хорижий 
давлатлардан, 
улардаги 
жисмоний 
ва 
юридик 
шахслардан, 
шунингдек, 
халқаро 
молиявий 
ташкилотлардан олинган қарз. 
government credit 
Давлат кредити 
Государственны 
й кредит 
– давлат қарз олувчи ёки кредитор 
сифатида майдонга тушадиган барча 
молиявий-иқтисодий 
муносабатлар 
йиғиндиси. 
Tax 
Солиқ 
Налог 
– жамиятда вужудга келтирилган соф 
даромаднинг бир қисмини бюджетга жалб 
қилиш шакли. 
tax rate 
Солиқ ставкаси 
Ставка налога 
– солиқ суммасининг солиқ олинадиган 
суммага нисбатининг фоиздаги ифодаси. 
Laffer curve 
Лаффер 
эгри 
чизиғи 
Кривая Лаффера 
– давлат бюджети даромадлари ва солиқ 
ставкаси 
ўртасидаги 
боғлиқликнинг 
тасвирланиши. 
Money turnover 
Пул муомаласи 
Денежное 
обращение 
– товарлар айланишига ҳамда нотовар 
тавсифидаги тўловлар ва ҳисобларга 
хизмат қилувчи нақд пуллар ва унга 
тенглаштирилган молиявий активларнинг 
ҳаракати. 
monetary system 
Пул тизими 
Денежная 
система 
– тарихан таркиб топган ва миллий 
қонунчилик 
билан 
мустаҳкамланган, 
мамлакатда пул муомаласини ташкил 
қилиш шакли. 
Inflation 
Инфляция 
Инфляция 
– қоғоз пул бирлигининг қадрсизланиши. 
Credit 
Кредит 
Кредит 
– бўш турган пул маблағларини ссуда 
фонди шаклида тўплаш ва уларни такрор 
ишлаб чиқариш эҳтиёжлари учун қарзга 
бериш. 
The norm (rate) 
percent 
Фоиз 
нормаси 
(ставкаси) 
Норма (ставка) 
процента 
– фоиз ёки фоизли даромаднинг қарзга 
берилган пул суммасига нисбатининг 

---

318 
 
фоизда ифодаланиши. 
Bank loan 
Банк кредити 
Банковский 
кредит 
– пул эгалари (банклар ва махсус кредит 
муассасалари) 
томонидан 
қарз 
олувчиларга (тадбиркорлар, давлат, уй 
хўжалиги сектори) берилувчипул 
ссудалари. 
off-farm credit 
Хўжаликлараро 
кредит 
Межхозяйственн 
ый кредит 
– бир корхона (муассаса) томонидан 
иккинчисига берилиб, уларнинг капитал 
қурилиш, қишлоқ хўжалик соҳаларидаги 
муносабатларига, 
шунингдек, 
ички 
хўжалик ҳисоби бўғинлари билан 
муносабатларига хизмат қилувчи қарз 
маблағлари.