Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги денов тадбиркорлик ва педагогика институти

Шунга кўра, иқтисодий инқироз 
деб ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш ҳажмининг кескин тушиб кетишигаайтилади. 

---

“Иқтисодиёт назарияси" фани
 
Ўқув-услубий мажмуа
 
205 
 
Хўжалик тизимида 
мувозанатнинг бузилиши миқёсига кўра 
инқирозларни умумий 
ҳамда айрим соҳаларва тармоқларда юз берадиган инқирозларга бўлиш мумкин. Умумий 
инқирозлар бутун миллий хўжаликни қамраб олса, 
иккинчиси 
қисман, 
яъни 
айрим 
соҳалар 
ёки 
тармоқлардаги танглик сифатида рўйберади. 
Айрим соҳалардаги инқирозлар орасида ҳозирги 
даврда молиявий инқироз муҳим ўрин тутиб, у ўз ичига пул-
кредит соҳасидаги инқироз, валюта инқирози, биржа 
инқирози ва бошқаларни олади. Ҳозирги вақтда АҚШ ва 
Европанинг аксарият мамлакатларида рўй бераётган 
инқироз ҳам дастлаб молия соҳасида бошланиб, 
кейинчалик ишлаб чиқариш соҳасига ҳам туташибкетмоқда. 
Пул-кредит соҳасидаги инқироз. 
Мамлакатда пул-кредит тизимининг танг аҳволга 
тушиши бўлиб, бунда тижорат ва банк кредити қисқаради. Акция ва облигацияларнинг 
курси, банк фоизи тушиб кетиши натижасида банклар синиб, ялпи ҳолда банкротликка 
учрайдилар. 
Валюта инқирози. 
Бунда миллий валютанинг обрўси тушиб кетади. Банкда валюта 
захираси тугаб, миллий валюта курси тушиб кетади. 
Биржа инқирози. 
Бу танглик биржада қимматли қоғозлар курсининг тезда тушиб 
кетиши, уларни эмиссия қилишнинг қисқариши фонд биржалари фаолиятидаги чуқур 
тушкунликда ифодаланади. 
Экологик инқироз. 
Атроф-муҳитни, энг аввало инсон 
соғлиғини йўқотиш, умрини қисқартиришга олиб келадиган 
даражада вазиятнинг вужудга келишида ифодаланади. У 
саноатнинг шиддатли тарзда ўсишига йўл қўймайди.