Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги давлат солиқ ҚЎмитаси

3. Молия тизими бўғинлари ўртасидаги муносабатлар
Молия тизими сифатида «молиявий муносабатларнинг ташкил қилиш шакли» ёки «молиявий муносабатларнинг ташкилий тузилмалари мажмуаси» сифатида кўриб ўтиш мумкин. Масалан, Таниқли америкалик мутахассис Ж.Ван Хорн молия тизимига – давлат, фирмалар ва фуқароларга турли хил хизматлар кўрсатувчи молиявий муассасалар ва бозорларнинг мажмуаси –деган таърифни беради. Л.Дробозинанинг фикрича «Молия тизими - пул маблағлари фондини ташкил қилиш ва фойдаланиш жараёнидаги молиявий муносабатларнинг турли соҳаларини мажмуасидан иборат»-деган таърифни беради. Г.Полякнинг фикрича молия тизими –давлат, хўжалик субъектлари ва уй хўжаликларининг пул маблағлари фондини турли хил усуллари ва шаклларда тақсимлаш жараёнидаги турли молиявий муносабатлар мажмуаси-деб талқин қилинади. Таниқли иқтисодчи В.Ковалева эса молия тизимига ижтимоий такрор ишлаб чиқариш жараёнининг субъектлари ўртасида жами ижтимоий маҳсулотни тақсимлаш ва қайта тақсимлаш бўйича пул муносабатларни ташкил қилиш шакли сифатида қараш лозимлигини таъкидлайди.
Юқоридаги молия тизими бўйича келтирилган таърифларда мантииқий яҳлитлик мавжуд бўлиб, ижтимоий маҳсулот қийматини тақсимланиш жараёнида ҳосил бўладиган пул маблағлари фондларини шакллантириш ва улардан фойдаланиш жараёни молия тизимининг марказий мазмунини ташкил қилиши таъкидланади.


Назорат ва мулоҳаза учунсаволлари

1. 
   Молия тизимининг ижтимоий-иқтисодий моҳияти ёритиб беринг?.
   
2. 
   Молия тизимининг соҳа ва бўғинлари айтиб беринг?
   
3. 
   Молия тизими бўғинлари ўртасидаги муносабатлар гапириб беринг?
   

4-Мавзу. Молиявий бошқарув
1.Молиявий бошқарувнинг мазмун моҳияти.
2.Молиявий бошқарувнинг мақсади ва вазифалари.
3.Молиявий оқимларни бошқариш


Таянч иборалар: молиявий муносабатлар, молиявий органлар, солиқ инспекциялари, суғурта органлари, молиявий режалаштириш, умумий назорат, оператив бошқарув, молиявий аппарат