Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги давлат солиқ ҚЎмитаси

МОЛИЯ
ТИЗИМИ

Умумдавлат молияси: Давлат бюджети; Нобюджет фондлар; Давлат кредити;

Корхоналар молияси: Давлат корхоналари молияси; жамоа корхоналари молияси; хусусий фирмалар молияси; ҳиссадорлик жамиятлари молияси; ижара мулки заминидаги корхоналар молияси; қўшма корхоналар молияси; жамоат ташкилотлари молияси ва бошқалар.

Хонадон молияси - бир оилали хонадон молияси; - кўп оилали хонадон молияси; - оиласизлар хонадони молияси.

Суғурта молияси 1.Иқтисодий рискни суғурталаш 2.Ижтимоий суғурта 3.Мулкий суғурта

Молия бозори 1.Фонд бозори 2.Валюта бозори

Молия тизимини алоҳида бўғинларга ажратиш ҳар бир бўғиннинг вазифаларидаги фарқланишга ҳамда марказлашган ва марказлашмаган пул фондларини шакллантириш ва ишлатиш усулларидаги фарқланишга асосланади. Умумдавлат марказлашган пул фондлари ишлаб чиқариш соҳаларида яратилган даромадни тақсимлаш ва қайта тақсимлаш йўли билан тузилади. Иқтисодий ва ижтимоий ривожланишдаги давлатнинг бажарадиган муҳим роли унинг иҳтиёрида молиявий ресурсларнинг катта қисмини марказлаштириш заруриятига олиб келади. Уларни ишлатиш шакллари давлат бюджети ва нобюджет фондлари орқали намоён бўлади. Булар ҳисобидан давлатнинг иқтисодий, сиёсий ва ижтимоий вазифаларини ҳал этиш эҳтиёжи таъминланади. Пул фондларини ташкил қилиш ва ишлатиш шакллари ва усуллари молия тизимининг кредит ва суғурта бўғинлари орқали ҳам қўлланилади. Марказлашмаган пул фондлари корхоналарни ўзларининг пул даромадлари ва жамғармалари ҳисобидан ташкил топади.

Ягона молия тизимининг асоси корхоналар молияси ҳисобланади, чунки улар ишлаб чиқариш жараёнида бевосита иштирок этадилар. Даромад шу ерда яратилади. Марказлашган давлат фондларининг манбаи ишлаб чиқариш соҳасида яратилаётган даромад ҳисобланади.
Умумдавлат молияси халқ хўжалигининг барча тармоқлари ривожланишининг маълум суръатларини таъминлашда, молиявий ресурсларни иқтисодиёт тармоқлари ва мамлакат ҳудудлари ўртасида, моддий ваномоддий соҳалари ўртасида ҳамда мулк соҳиблари, аҳолининг алоҳида гуруҳ ва қатламлари ўртасида қайта тақсимлашда етакчи рол ўйнайди.
Молиявий ресурслардан самарали фойдаланиш давлатнинг фаол молиявий сиёсати асосида олиб борилади.
Молия тизими орқали давлатнинг, марказлашган пул ресурслари ва марказлашмаган пул фондларини, жамғариш ва истеъмол фондларини солиқлар, давлат бюджети харажатлари, давлат кредитини қўллаш билан шакллантирилади.