O’qituvchi odobi kursini o’rganishdan maqsad bo’lajak pedagoglarni kasb axloqiga doir bilimlar bilan qurollantirish, pedagogik mahorat, ahloqiy ko’niama va malakalarni egallab olish, amaliy faoliyatda o’qituvchining obro’yini oshirishga ko’maklashishdan iborat.
O’qituvchi odobi kursini o’rganishning asosiy vazifalari quydagilardan iborat:
bo’lajak o’qituvchilarga umuminsoniy va milliy axloqqa, kasb axloqiga, o’qituvchi odobiga doir bilim, malaka va kunikmalar berish:
ta‘lim-tarbiya jarayonida muallim bilan o’quvchilar, kasbdoshlari, ota-onalar, maktab rahbarlari o’rtasidagi muomala, munosabatlarni boshqarib, yo’naltirib, tartibga solib nazorat qilib borish;
pedagogik jarayon qatnashchilari orasidagi muomala, axloqiy munosabatlarla amal qilish lozim bo’lgan axloqiy me‘yorlarni belgilash, ularga amal qilish zarurligini bo’lajak pedagoglar ongiga singdirish;
o’quvchilar va bo’lajak o’qituvchilarga o’z-o’zini axloqiy tarbiyalash yo’llarini o’rgatish;
bo’lajak o’qituvchilarning ma‘naviy-axloqiy saviyasi, pedagogik-axloqiy madaniyatni oshirish.
O’qituvchi odobining mazmuni, shakllari, xarakterli xususiyatlarini aniqlashda axloq nazariyalari to’g’risidagi ilmiy ta‘limotlar va axloq qonuniyatlariga asoslaniladi. Jamiyat a‘zolari amal qidadigan, ijtimoiy taraqqiyotga yo’naltirilgan va xizmat qiladigan axloqiy talablar, normalar, mezonlar o’qituvchi odobi uchun ham xarakterlidir. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, “Ta‘lim to’g’risida”gi Qonun, direktiv hujjatlarda, mamlakatimiz Prezidentining nutqlarida O’zbekiston davlatining axloqiy tarbiya sohasida ijtimoiy buyurtmasi ifodalanadi. Kasb axloqining umuminsoniy va milliy-ma‘naviy qadriyatlarga asoslanishi o’qituvchi odobi uchun ham xarakterlidir. O’qituvchi odobining mazmuni , shakl va usullari xalqimizning tarixiy an‘analari, urf-dodatlari, fan, madaniyat, ma‘naviyat bobidagi ko’p asrlik tajribasi asosida kelajagi buyuk O’zbekiston davlatini barpo etish istiqbollarini ko’zlab tashkil etiladi.
Barcha ijtimoiy hodisalar singari o’qituvchi axloqining shakllanish jarayoni ham ma‘lum ob‘ektiv qonuniyatlar asosida amalga oshiriladi. Afsuski, pedagogika fanida tarbiya va ta‘limning qonuniyatlari kam ishlangan. Pedagogik adabiyotlarda tarbiya va ta‘limning umumiy va xususiy (o’ziga xos) qonuniyatlari talga olinadi.
O’qituvchi odobi (axloqi)ning umumiy qonuniyatlariga quyidagilar kiradi:
o’qituvchi odobining xarakteri ijtimoiy taraqqiyotning har bir bosqichida shu jamiyatda mavjud bo’lgan ishlab chiqarish ehtiyojlari bilan belgilanishi va davlat hujjatlarida ijtimoiy buyurtma sifatida ifodalanishi;
o’qituvchi odobining maqsadi, mazmuni va usullarining birligi;
yaxlit pedagogik jarayonda axloqiy ma‘rifat, axloqiy tarbiya va o’qituvchi odobining birligi.
Do'stlaringiz bilan baham: |