|
1.1.2.1 жадвал
Молиявий менежментнинг функциялари ва уларнинг тавсифномаси
Функциялар
Функциянинг кўриниши шакли
И Бошқарув кўриниши субъекти
1. Прогнозлаш.
Молиявий шаклланишнинг концепцияси. Инвестицион программа.
Молиявий кўрсаткичларнинг кўринишини ўзгаришини олдиндан
билиш
Молиявий режани перспективаси
2. Режалаштириш.
Жорий молиявий режани тузиш.
Киска муддатли молиявий тадбирларнинг режаси
3. Ташкил қилиш.
Молиявий дирекцияни ташкил қилиш ва уни бўлимларга ажратиш.
Дирекция ва унинг бўлимларининг ахволи
4. Тартибга солиш.
Белгиланган нормалар, муддатлар, пул фондларининг объектлари ва
хоказолардан четга чикишни бартараф этиш хақидаги режа
5.Мувофиклаш-
тириш.
Белгиланган тартибда, аниқ бошқарув проссесига асосан ҳамма
молиявий дирекциялар ва менежерларнинг ишларини тартиби.
6. Рағбатлантириш
Мутахассислар ва молиявий менежерларни мустахкамлаш тартиби.
Дивидент сиѐсати.
7. Назорат.
Молиявий ва бошқа ахборотларни туплаш. Оператив молиявий
анализ. Молиявий
режалар ва программаларга ўзгартиришлар киритиш.
Функциялар
Функциянинг кўриниш шакли
ИИ. Бошқарув объекти
1. Пул айланишини
ташкил этиш
Пул оқимининг узлуксиз бўлишига шароит яратиш.
2.
Инвестицион
маблағлар
билан
таъминлаш
қимматбахо қоғозлар, кўчмас мулк ва бошқа молиявий активларни
сотиб олиш.
3. Капитални
туплаш
ва
жойлаштириш.
Капиталнинг айланиши. Капитал жойланишидан келадиган даромад
(фойда)
4.
Молиявий
ишларни
ташкил
этиш
Хўжалик юритувчи субъект молиявий хизмати яхши ишлаши учун
шароитлар яратиш. Кадрларни танлаш ва тақсимлаш. Молиявий
менежер билан контракт тузиш.
Келтирилган жадвалда молиявий менежмент концепциясида иккита мухим вазиятни
акс эттиради:
1. Хўжалик юритувчи суъбектнинг молиявий ечимларида ташки мухитга - молия бозорига
ва молия сиѐсатига карамлиги;
2. Пул оқимларининг мухимлиги
Молиявий менежмент молия бозорининг ҳамма таркибий қисмларини ҳаракат килади.
Шунинг учун молиявий менежментни қуйидагиларга бўлиш мумкин:
Валюта операциялари менежменит;
қимматбахо тошлар ва метал операциялари менежменти;
қимматбахо қоғозлар операциялари менежменит;
пул бозоридаги операциялар менежменти;
кредит операциялари менежменти;
кўчмас мулк билан боғлиқ операциялар менежменти;
хавф-хатар менежменти;
Молиявий менежментни бундай туркимланиши бошқариш жараѐнини молиявий
шаклда турли усул ва режимлар орқали таъсир этишини тақазо этади. Бу эса молиявий
менежментни стратегияси ва уни бошқаришни бузади.
Стратегик молиявий менежмент – ўзида инвестицияларни бошқаришни акс эттиради. У
танланган стратегик мақсадга эришиши билан боғлиқ.
Стратегик молиявий менежмент биринчи навбвтда қуйидагиларги кўзлайди:
Капитал қўйилмалар проектларини молиявий томондан баҳолаш;
Инвестицион ечимларни қабул қилишда критерияларни танлаш;
Капитал қўйилмаларнинг оптимал вариантини танлаш;
Молиялаштириш манбаларини аниқлаш;
Инвестицияларни баҳолаш ҳар хил критериялар ѐрдамида амалга оширилиши
мумкин.
Масалан, капитални фойдали куйиш мумкин, агар:
Лойихага қўйилган капиталдан келаетган фойда дипозит фойдасидан катта бўлса;
Инвестициялар рентАбеллиги инфляция даражасидан катта бўлса;
Шу лойиханинг рентАбеллиги бошқа лойихалар рентАбеллигидан катта бўлса.
Ҳамма инвестициялар вақт мобайнида бўлади, шунинг учун вақт факторини ҳисобга
олиш жуда мухим: биринчидан, қоғозлар бахоси вақт утиши билан пасаяди; иккинчидан,
инвестицион давр қанча катта бўлса, молиявий инкироз шунча катта бўлади. Шунинг учун
стратегик менежментда фойдани капиталлаштириш (фойдани капиталга айлантириш)ва
бошқа молиявий инкирозни пасайтириш йўллари кенг қўлланилади.
Оператив - тактик менежмент ўзида нақд пулни оператив бошқаришини акс
эттиради. Нақд пул ―каш флоу‖ (cаш флоw) кўрсаткичи билан белгиланади.
Нақд пулни бошқариш қуйидаигларга қаратилгна: биринчидан молиявий мажбуриятлар
учун керак бўлган нақд пул суммасини келтириш; иккинчидан, вақтинча буш тўрган нақд
пулни капитал сифатида ишлатилиш оркали даромад олиш.
Нақд пулни бошқаришда қуйидаги омилларни мақсад қилиб олиши мумкин:
1.
нақд пул тушиши тезлигини ошириш;
2.
пул тўлаш тезлигини пасайтириш;
3.
қўйилган нақд пуллар максимал кайтимини таъминлаш.
Ҳар хил мақсаднинг ўзига хос вариантлари мавжуд. Биринчи мақсад учун - ишлаб
чиқарилган маҳсулот реализациясидан маблағларни тезрок олиш. Бунда ҳисоб-китобнинг
самарали шакллари, дебиторлардан пулни олиш йўллари қўлланилади.
Дебитор қарзларни бошқариш қуйидагиларни кўзлайди: биринчидан, маблағлар айланиш
тезлаги даврини бошқариш; иккинчидан, окламайдиган дебитор қарзлар (йўқолган,
бўзилган бойликлар) бўлмаслигининг назорати; учинчидан, дебитор қарзларни
камайтириш.
Бошқарув жараѐнида салахиятли ҳаридорларни ва товарлар (хизматлар) учун ҳисоб-
китоб шаклларини танлаш мухим аҳамиятга эга. Масалан: аванслаштириш , олдиндан
тўлаш ва хоказолар.
Ҳаридорларни танлаш қуйидаги критериялар буйича амалга оширилиши мумкин:
уларнинг олдинги вақтларда тўлов интизоми;
молиявий ахволлврининг ҳолати;
тўлаш даражаси.
Дебитор қарзларни бошқариш уларни чўзилганлигини ўз ичига олади.Бунинг учун
дебитор қарзлар келиб чиккан вақтидан 1-ойгача, 3-ойгача, 6-ойгача ва хоказо гурухларга
бўлиш мақсадга мувофик.
Иккинчи мақсадга эришиш учун-қайтариш муддати келган, лекин ҳозирча оборотда
тўрган пулларни саклашга ѐрдам берувчи вариантлар керак. Масалан, инвестицион солиқ
кредитини.
Учинчи мақсадга эришиш учун-кассадаги нақд пулларни бошқарувчи вариант зарур.
Бу вариант пулни минимумгача кикартиради ва шунга мувофик даромад келтирувчи
активларга қўйиладиган маблағлар хажмини кўпайтиради.
Do'stlaringiz bilan baham: |
