Стабилланган ва стабилланмаган полиэтиленнинг эскиришгача бўлган хоссалари
Зичлик , г/см3
|
0,9220
|
0,9198
|
0,9197
|
0,9197
|
0,9212
|
ПТР, г/10 мин
|
0,55
|
0,80
|
0,83
|
0,81
|
0,82
|
Узилишга бўлган мустаҳкамлик, МПа
|
26,05
|
27,75
|
27,84
|
27,92
|
28,12
|
Мол. масса тақсимоти
|
1,56
|
1,39
|
1,30
|
1,31
|
1,31
|
Тнач.пл., ºС
|
110
|
113
|
115
|
114
|
112
|
Карбонил группанинг нисбий миқдори, %
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
Чўзилишдаги нисбий узайиш, %
|
860
|
870
|
880
|
875
|
875
|
-жадвал
Стабилланган ва стабилланмаган полиэтиленнинг эскиришдан кейинги хоссалари (250оС да 24 соатдан кейин)
Зичлик , г/см3
|
0,9240
|
0,9570
|
0,9250
|
0,9263
|
0,9272
|
ПТР, г/10 мин
|
0,23
|
0,56
|
0,58
|
0,52
|
0,51
|
Узилишга бўлган мустаҳкамлик, МПа
|
17,35
|
20,42
|
23,13
|
24,71
|
22,64
|
Мол. масса тақсимоти
|
1,24
|
1,11
|
1,15
|
1,09
|
1,08
|
Тнач.пл., ºС
|
125
|
129
|
135
|
132
|
131
|
Карбонил группанинг нисбий миқдори, %
|
29,76
|
16,52
|
14,98
|
12,65
|
13,57
|
Чўзилишдаги нисбий узайиш, %
|
351
|
390
|
405
|
410
|
400
|
Олинган натижаларга кўра госсипол моддасини полиэтиленни термик барқарорлигини оширишда ва маҳсулотни физик-механик хоссаларини яхшилашда ишлатиш мумкин экан.
3.4. Стабилланган полиэтиленнинг юмшаш ҳароратини аниқлаш
Госсипол смоласи билан стабилланган полиэтиленнинг юмшаш ҳарорати Vicat / HDT маркали лаборатория қурилмасида ГОСТ 15088-2014 (ISO 306:2004) бўйича тадқиқ қилинди.
Олиб борилган тажрибалар давомида стабилланган полиэтиленнинг юмшаш ҳароратларини ўрганиш жараёнида 3 та намуна тайёрлаб олиниб, синаб кўрилди. Намуналарнинг қалинлиги стандарт бўйича: 1-намуна 3,54 mm, 2-намуна 3,63 mm ва 3-намуна 4,0 mm қилиб олинди. Тажриба хона ҳароратида 24,50С дан бошланди. Аппаратнинг қизиш тезлиги 500С/соат. 1-намунага қўйилган юк (10 Н) остидаги игна 1 mm ботиб кириши учун кетган вақт 112,68 минутни, ҳарорат эса ушбу вақтда 118,40С ташкил қилди.
3.4.1.-тажриба. Госсипол смоласи билан стабилланган полиэтиленнинг юмшаш ҳароратини аниқлаш.
3.4.1.-расм. Госсипол смоласи билан стабилланган полиэтиленнинг юмшаш ҳарорати.
Изоҳ. Расмдаги қизил рангли тўғри чизиқ қурилманинг ҳарорати, яшил, кўк ва оч қизғиш ранглар учта бир хил намунанинг ҳароратлари.
Олинган натижадан кўриниб турибдики, полиэтилен таркибига термостабилизатор сифатида госсипол смоласини киритиш ҳар хил турдаги буюмлар ишлаб чиқариш имкониятини бериб, полиэтиленнинг юмшаш ҳароратини ҳам бироз камайганлигидан далолат беради.
Стабилланган полиэтиленнинг суюқланиш ва қайта кристалланиш ҳароратини аниқлаш
Тадқиқ қилинаётган стабилланган полиэтиленнинг суюқланиш ва қайта кристалланиш ҳарорати Дифференциал сканерловчи калориметр қурилмасида (DSC) D 3417-99 усули бўйича олиб борилди.
Қуйидаги тажрибада стабилланган полиэтилен намунасининг суюқланиш ҳарорати келтирилган.
3.5.1-тажриба. Стабилланган полиэтилен намунасининг суюқланиш ҳароратини аниқлаш.
3.5.1-расм. Стабилланган полиэтилен намунасининг суюқланиш ҳарорати.
3.5.1-расмдаги келтирилган тажриба-синов натижасига кўра шундай хулосага келиш мумкинки, стабилланган полиэтилен намунасини қайта ишлаб турли мақсадлар учун ишлатиладиган сифатли полимер маҳсулотлари олиш учун уларнинг таркибига термостабилизатор сифатида госсипол смоласининг киритилиши худди юқоридаги полимернинг юмшаш ҳароратини камайтирганидек, суюқланиш ҳарорати ҳамда қайта кристалланиш ҳароратларининг пасайишига ҳам сабаб бўлар экан. Бу эса технологик жиҳатдан мақсадга мувофиқ ҳисобланади.
3.6. Стабилланган полиэтиленнинг ИҚ-спектрларини тадқиқ қилиш
Стабилланган полиэтиленнинг ИҚ-спектрларини тадқиқ қилиш бўйича олиб борилган тадқиқотларда полиэтиленни стабиллаш мақсадида маҳаллий ёғ-мой саноатининг чиқиндиси – госсипол смоласидан фойдаланилди.
Қуйида стабилланган полиэтиленнинг ИҚ-спектрини ўрганиш бўйича олиб борилган тадқиқот натижалари келтирилган:
3.6.1-тажриба. Тадқиқот учун госсипол смоласи билан стабилланган намуналарнинг инфрақизил спектрлари «Spekord-75UR» спектрофотометрда 500-4000 см-1 тўлқин узунлигида тадқиқ қилинди. Дастлаб полиэтиленнинг ўзи стабилланган полиэтилен билан таққослаш учун алоҳида инфрақизил спектри олинди. Қуйидаги 3.6.1.-расмда полиэтиленнинг ИҚ-спектри келтирилган:
Do'stlaringiz bilan baham: |