Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти

 
 

---

КИРИШ 
 
“Молия ва солиқлар” фани миллий иқтисодиётимизнинг етакчи соҳаси ҳисобланган 
миллий молия тизимининг назарий ва амалий жиҳатларини ўрганувчи фанлардан бири 
ҳисобланади. Шунинг учун ҳам ушбу фан иқтисодий фанлар орасида муҳим аҳамият 
касб этувчи асосий фанлардан бири ҳисобланади. 
Жаҳон хўжалигининг тараққиёти ва глобаллашуви шароитида ҳар бир мамлакат миллий 
хўжалигининг барқарорлигини таҳминлаш мақсадида ўзига хос ижтимоий- иқтисодий 
ислоҳотларни амалга оширишларини тақозо этмоқда. Миллий иқтисодиёт барқарорлигининг 
муҳим омилларидан бири эса миллий даромадни ижтимоий адолат тамойилларидан келиб 
чиққан ҳолда тақсимлаш ва ҳар бир иқтисодий субҳект манфаатларидан келиб чиққан
ҳолда пул фондларни ҳосил қилиш нисбатларига бевосита боғлиқдир. Шунинг учун 
ҳам миллий молия тизимини ислоҳ қилиш макроиқтисодий барқарорлик, давлат томонидан 
ижтимоий кафолатларининг молиявий асосларини таҳминланишида ҳал қилувчи рол 
ўйнайди. 
“Молия ва солиқлар” фанини ўрганиш натижасида талабалар иқтисодий категория 
сифатида молиянинг ижтимоий-иқтисодий моҳияти, молия тизимининг бўғинлари ва 
уларнинг алоҳида тавсифи, турли мулкчилик шаклларида фаолият юритаётган хўжалик 
субҳектлари молиясининг хусусиятлари, суғурта муносабатларининг молиявий жиҳатлари 
тўғрисида билим кўникмаларга эга бўладилар. Халқаро молиявий муносабатлар ва унинг 
ҳозирги глобаллашув шароитидаги ривожланиш тенденсиялари, солиқларнинг ижтимоий-
иқтисодий мазмуни, юридик ва жисмоний шахслардан ундириладиган солиқлар тўғрисида 
билим кўникмаларига эга бўладилар. 
“Молия ва солиқлар” фани ҳозирги жаҳон молиявий иқтисодий-инқирози 
шароитида миллий иқтисодиётда молия тизимининг аҳамияти қанчалик юқори эканлиги ва 
молиявий ресурсларни вужудга келиши ва уни сарфланишининг умумий қонуниятлари ҳамда 
мавжуд механизми тўғрисида назарий ва амалий билимларни қамраб олади. 
Ушбу фан мамлакатимизда амалга оширилаётган бюджет-солиқ сиёсати ва унинг 
устувор йўналишларининг илмий-назарий асосларини қамраб олади. Умуман фан
давлатнинг молия-солиқ тизими ва уни ҳозирги иқтисодиётни модернизасиялаш 
шароитидаги ислоҳ қилишнинг илмий- назарий асосларини ўзида ифодалайди. 

---