Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги алишер навоий номидаги тошкент давлат ўзбек

ФИТООЙКОНИМЛАР 
 
Ўсимлик номлари ҳам фитоним, фитотопоним, фитоойконим каби 
терминлар билан бирга “Ономастика” ва “Ўзбек ономастика”сида 
ўрганилади. Ўрганилаётган ҳудуд аҳолисининг асосий касби – машғулоти 
деҳқончилик ва чорвачилик эканлигини ҳисобга олсак, объектларни 
номлашда ҳам фитонимлардан унумли ва ўринли фойдаланишган. ЖҚдаги 
бундай ойконимларни маъно ифодалашига кўра иккита гуруҳга бўлиб 
ўрганиш мақсадга мувофиқ келиши мумкин:
1.Тўғриданг-тўғри фитонимлардан шаклланган ойконимлар: Учгужум
(Тўрткўл т. Охунбобоев ОФКдаги о.
1
), Боғёп, Пахтабирлик, Тозабоғ овули 
(Элликқалъа т. Тозабоғ ОФК, Навоий ОФКдаги о.), Боғёп жамоа хўжалиги 
(Элликқалъа т., ж/х), Боғёп (Тўрткўл т. Уллубоғ ОФКдаги о.), Янгибоғ 
(Тўрткўл т. Тозабоғёп ОФКдаги о.), Тозабоғёп овули кенгаши (Тўрткўл т. 
даги о.), Яккатол, Уллибоғ, Лолазор, Оққамиш овули (Тўрткўл т., 
Тозабоғёп ОФК, Уллубоғ ОФК, Охунбобоев ОФК, Қумбосган ОФК, 
Оққамиш ОФКдаги о.), Тозабоғёп (Тўрткўл т. Шўрахон ОФКдаги о.), 
Уллубоғ (Тўрткўл т. Уллубоғ ва Қумбосган ОФКдаги о.), Янгибоғ, Кўчазор 
(Элликқалъа т. Гулистон ОФК, Шарқ юлдузи ОФКдаги о.) ва бошқалар. Бу 
ерда –зор ойконимик форманти кўчада ўсган дарахтларни билдиргани учун 
кўча топоасосига бирикиб, ойконимни ҳосил қилган. 
2. Илк шаклланиши, келиб чиқиши фитонимларга боғлиқ бўлиб, 
ҳозирги ҳолатда фитонимларга рамзий ҳолатида боғланишли ойконимлар: 
Оқолтин (Элликқалъа т., Қирққиз ОФК о.), Оқолтин (Тўрткўл т., Шўрахон 
ОФК о.) – булар ғўза ўсимлигининг ҳосили бўлиб, шўро даврида ғўза ҳосили 
“оқ олтин” фразеологик бирикмаси билан ифодалган
2
.
Пахтакор (Тўрткўл т., Ёнбошқалъа ОФК о.), Пахтаобод (Тўрткўл т., 
Кўкча ОФК о.), Пахтаарна (Тўрткўл т., Оққамиш ОФК о.) – бу ерда ғўза 
ҳосили шева вакиллари томонидан пахта деб аталган.