Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги алишер навоий номидаги тошкент давлат ўзбек

овули (Амударё т. Оқолтин ОФК о.), Сўқали ёп (Тўрткўл т. Уллибоғ 
ОФКдаги канал ва аҳоли пункти) ва бошқалар. Буларда ҳудуд тарихи ва 
географиясига тегишли маълумотлар ҳам акс этганлиги табиий. 
Баъзи бир табиий географик объектлар номининг пайдо бўлган 
вақтини аниқлаш қийин, кўп ҳолларда мумкин эмас. Уларнинг номлари 
билан аталган топоойконимларнинг шаклланиши ҳамда маъноларини 
аниқлаб, асослаш ҳам шунчалик мураккаб жараён. Мисоллар: Сағир 
(Беруний т. о.), Ваис Хўжа (Элликқалъа т. Сарабий ОФКдаги о.), Оқтов 
овули (Амударё т. Чойкўл ОФКдаги о.), Қирққизобод (Элликқалъа т. 
Қирққиз ОФКдаги о.), Кичик бўзёп (Тўрткўл т. Уллубоғ ОФКдаги о.), 
Шағал овули (Амударё т. Чойкўл ОФКдаги ж/х ва о.).
Демак, овул ойконимик индикатори ўзидан олдинги топоасосга 
қўшилиши ёки қўлланмаслиги ҳолатлари кузатилди. Шунда ҳам уларнинг
ойконимик объектлиги сезилиб туради. Хуллас, овул фаол қўлланади, 
қишлоқ эса кам қўлланиш хусусиятларига эга индикаторлар ҳисобланади.
1
Бегматов Э. Истиқлол ўлкасининг топонимик сиёсати // Ўзбек тили ва адабиёти, -Тошкент, Фан, 
1997. 3-сон. Б. 3-9; 4-сон. Б. 7-9. Бегматов Э. Жой номлари - маънавият кўзгуси. -Тошкент, 
Маънавият,1998.64 б. 

---

47 
12. Туман номлари: Беруний, Элликқалъа, Тўрткўл ва Амударё 
туманлари. Шунингдек, туманлар номи билан айтиладиган ойконимлар 
учради: Чимбой овули (Беруний т.), Нукус овули (Амударё ва Тўрткул 
туманларида о.), Қўнғирот (Беруний ва Амударё туманида о.), Мўйноқ 
(Тўртқул ва Амударё туманларида о.) ва бошқалар. 
13. Вилоят номлари: Гарчи Қорақалпоғистон Республикаси деб аталса-
да, ўрганилаётган ҳудуд топонимиясида вилоят номлари учрамади, Ҳудуд 
нисбатан олганда кичик бўлгани учун маъмурий-ҳудудий бўлинишда вилоят 
термини ўрнида туман терминидан фойдаланилган. Лекин мамлакатимиз 
топонимияси тизимида қуйидаги вилоят номлари мавжуд: Андижон в.,