Мавзуни мустаҳкамлаш учун саволлар:
1. Шарқ мутафаккирларининг асарларида инсонни мукаммаллаштириш ғоялари.
2. Алишер Навоийнинг комил инсон хусусиятлари ҳақидаги фикрлари.
3. Алишер Навоий ижодида комил инсон концепцияси бўйича олиб борилган тадқиқотлар таҳлили.
Топшириқлар:
1. Шарқ мутафаккирларининг шахс ҳақидаги қарашларига тегишли материаллар тўпланг ва таҳлил қилинг.
2. Алишер Навоий «Хамса»сида шахсга доир фикрларни ажратиб таҳлил қилинг.
3. «Комил инсон» тушунчасини ёритувчи илмий манбаларни тўпланг ва таҳлил қилинг.
Фойдаланилган адабиётлар:
Каримов И.А. Юксак маънавият – енгилмас куч. – Тошкент: 2008.
Абдураҳмонов Ф. Қадимги Шарқ мамлакатларида психологик фикрлар тараққиёти. - Тошкент: Ўқитувчи. 1995.
Абдуғафуров А. Қалб қаъридаги қадриятлар. – Тошкент: Адабиёт ва санъат. 1998. – 216 б.
Муҳиддинов М. Комил инсон – адабиёт идеали. – Тошкент: Маънавият. 2005.
3-МАВЗУ. НАВОИЙ ИЖОДИДА ИНТЕЛЛЕКТУАЛ ҚАРАШЛАР ВА ТЕХНИК КАШФИЁТЧИЛИКНИНГ АКС ЭТИШИ
Режа:
Ижтимоий муҳит.
Илмий фантазиянинг ижодда акс этиши.
Таянч иборалар: ижтимоий муҳит, илмий тараққиёт, ихтиролар, санъат, .
Дарс ўтиш воситалари: ўқитишнинг анъанавий шакллари (дарслик, маъруза матни) билан бир қаторда компьютер ва ахборот технологиялари.
Дарс ўтиш усуллари: Маъруза (кириш, мавзуга оид, визуаллаш), муаммоли таълим, кейс-стади, парадокс ва лойиҳалаш усуллари ва амалий ишлар.
Ижтимоий муҳит. Навоий даври ҳам йирик ихтиролар даври эди. Ихтироларнинг энг йириги бадиий тафаккур соҳасида юз берди. Ҳирот ренессанси маданият ва санъат, бадиий адабиётнинг барча соҳаларига таъсир қилди. Зеро, ренессанс – бадиий тафаккур демакдир.
Маълумки, шарқ шоирлари ижодидаги умумийлик, уларнинг асарларини яхлит қолипга солиб турувчи хусусиятлардан бири – инсонпарварлик, гуманизмдир. Бу ғояни улар бир байтда ҳам, йирик монументал асарларда ҳам маҳорат билан ифода этганлар. Алишер Навоий:
Одамий эрсанг демагил одаме
Оники йўқ халқ ғамидин ғами
дейиш билан шарқ ўйғониши моҳияти ҳақида теран фикр юритди.
Навоий даврида, хусусан, Ҳиротда, ренессанс ғарб бадиий тафаккурининг йирик вакиллари Рафаел, Леонардо до Винчи, Микеланжелолар қаторида Шарқ Рафаели – Камолиддин Беҳзодни майдонга келтирди. Беҳзод ва унинг мактабининг дунёга келишида Шарқда замин бор эдими?
Ҳа, ренессансга қадар шарқда бадиий санъатнинг миниатюра жанрида ажойиб асарлар яратилган эди. Биргина мисол: «Меърожнома» номи билан яратилган миниатюралар туркумида Муҳаммад (а.) нинг кўкка парвозлари ва ўша даврдаги ҳодисалар ўз аксини топган эди. Бу даврда рассомчиликда реалистик қарашлар юзага кела бошлаган.
Do'stlaringiz bilan baham: |