Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги а. У. Бурханов, Х. Х. Худойқулов

Модификацияланган фойданинг ички меъёри даражаси (Modifiied Internal Rate of Return, MIRR).

Модификацияланган фойданинг ички меъёри даражаси (MIRR)

– бу IRRнинг такомиллаштирилган моделидир. Бу дисконт-ланган ставкани янада тўғри баҳолашни беради ва лойиҳани баҳолашнинг турли босқичларида (қадамларида) фойда меъё-рини кўпайтириш муаммосини бартараф этади. Ушбу усулнинг мазмуни қуйидагича:

0. 
   барча тушадиган тушумларнинг умумий дисконтланган қиймати ҳисоблаб чиқилади ва барча пул тушумларининг жам-ланган қиймати умумлаштирилади;
   

0. 
   дисконтлаш ва шакллантириш лойиҳани молиялаштириш манбаси қийматида амалга оширилади (Cost of Capital, CC);
   

0. 
   пул оқимларининг ҳозирги қиймати ва тушумнинг охирги қийматини мувозанатлаштирадиган дисконтланган коэффициент аниқланади.
   

Ушбу дисконтланган коэффициент MIRR сифатида қабул қилинган. MIRR қуйидагича ҳисобланади:

(13.27)

444

13-боб. ИНВЕСТИЦИЯ ЛОЙИҲАСИ ВА УНИ МОЛИЯЛАШТИРИШ

(13.28)

Бу ерда: COF_k – k-даврдаги пул оқимлари ва инвестицияларни англатади; G – ушбу лойиҳани молиялаштириш манбасининг нархи, бирлик улуши; MIRR – инвестициялар (PV) ва пул оқимларининг охирги қийматини мувозанатлаштирадиган дисконтланган ставка-си; CIE_k – k-даврдаги пул оқимлари.


MIRR фавқулоддаги пул оқими билан лойиҳанинг самарадорли-гини тавсифлайди. Ушбу кўрсаткичдан фойдаланиш мантиғи жуда оддий: агар MIRR > CC (WACC) бўлса, лойиҳа амалга ошириш учун тавсия этилади, бу ерда CC – уни молиялаштириш манбасининг қийматидир.

Қайд этиш мумкинки, келтирилган формула агар пул оқимла-рининг охирги қиймати дисконтланган пул тушумлари миқдори-дан ошса, маънога эга бўлади. Баҳолашнинг ҳар бир усули кор-хона мутахассисларига лойиҳанинг ўзига хос хусусиятларини ўрганиш ва тўғри қарор қабул қилиш имкониятини беради. Шу сабабли, тажрибали таҳлилчилар ҳар бир лойиҳани инвести-цион таҳлил қилишда барча асосий усуллардан фойдаланадилар.