Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги а. У. Бурханов, Х. Х. Худойқулов

Молия-кредит тизими: солиқ ва кредит сиёсати, иқтисоди-ётнинг реал сектори корхоналарининг фойдалилик ва рентабел-лик даражаси. Нарх сиёсати ва нархни шакллантириш сиёсати.

Инфратузилма: банк тизими ривожланиши ҳолати, транс-порт, коммуникация хизматлари ва меҳмонхона хўжалиги соҳа-лари, товар ва фонд биржалари, маркетинг, консалтинг, аудитор-лик хизматлари, суғурта соҳаси тармоғининг ишончлилиги.

0. 
   Экологик вазият: атроф-муҳитнинг ифлосланиш даражаси, радиацион фон, зарарли чиқиндилар.
   
1. 
   Ижтимоий омиллар: жамоатчиликнинг хусусий мулк ва хорижий инвестицияларга муносабати; жамиятнинг маф-куравий бирдамлик даражаси; мамлакат ижтимоий-иқтисодий тараққиётининг асосий масалалари бўйича келишувнинг мавжуд-лиги; ишчи гуруҳининг ташкилотчилиги.
   

Иқтисодиётдаги инвестиция муҳити, биринчи навбатда, мамла-катдаги иқтисодий барқарорлик билан белгиланади. Мамлакатдаги иқтисодий аҳволни таърифлайдиган асосий кўрсаткичлар (ЯИМ, саноат ва қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқаришининг ўсиши суръатлари, ташқи иқтисодий алоқаларнинг ривожланиши даражаси ва ҳоказо-лар) айни вақтда етарлича барқарор динамикага эга ва қулай инвес-тиция муҳитини шакллантиришда салмоқли кафолат ҳисобланади.

Инвестиция қабул қилувчи мамлакат ички бозори сиғимининг катталиги хорижий инвесторлар учун муҳим омил ҳисобланади. Таҳлиллар кўрсатишича, Ўзбекистоннинг ички бозори истеъмол

395

МОЛИЯ БОЗОРИ ВА ИНВЕСТИЦИЯЛАР

товарлари билан ҳали тўлиқ тўйинтирилмаган, шу боис аҳоли ялпи талабининг сезиларли қисми импорт ҳисобига қондирилади.

Капитални ташқаридан жалб қилишга ёрдам берадиган омил хорижий тадбиркорларга инвестициялаш учун қулай муҳитни шакл-лантиришга кўмаклашадиган рағбатлар тизимини таклиф қилишдир. Республика қонунчилиги томонидан мустақиллик йилларида қабул қилинган имтиёзлар ва рағбатлар етарли миқдорда бўлиб, инвесторлар фаолиятининг ҳамма жиҳатларини қамраб олган.

Умуман олганда, инвестиция муҳити – бу мамлакатнинг маълум бир ҳудудига киритиладиган инвестицияларнинг самара-дорлигини ва хавфсизлигини таъминлашга қаратилган иқтисодий, ижтимоий, сиёсий шарт-шароитлар мажмуасидир. Мамлакатдаги умумий инвестиция муҳити ҳудуд, тармоқ ва корхоналардаги ин-вестиция фаолиятига таъсир кўрсатади. Инвестицияларни шакл-лантириш ва улардан фойдаланиш, мамлакат ва хўжалик юритувчи субъектларнинг инвестицион сиёсати асосида амалга оширилади. Бу сиёсат биринчидан, капитал қўйилмаларнинг устувор йўна-лишларини, иккинчидан, ишлаб чиқариш кучларини тўғри жой-лаштириш ва ривожлантириш, учинчидан, фан-техника тарақ-қиёти ва бутун иқтисодиётнинг ривожланишини белгилаб беради.