Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазилиги

Корхонада меҳнат унумдорлиги ва уни ўстиришда меҳнатни рағбатлантиришнинг ўрни.

Хулоса ва таклифлар.
Фойдаланилган адабиётлар рўйхати.

КИРИШ.

Республикамизда аҳолини ижтимоий ҳимоя қилиш, униннг фаровонлигини ошириш масалалари давлат сиёсатининг ажралмас бир бўлаги сифатида шакллантирилган. Аҳолининг фаровонлиги эса кўп жиҳатдан иш ҳақи бўйича олинган даромадлар даражаси билан боғлиқ бўлади. Биз ушбу курс иши лойиҳасида қуйидагилар кўриб чиқамиз. Жумладан: Иш ҳақининг моҳияти, ўзига хос хусусиятлари ва аҳамиятини, Бозор иқтисодиёти шароитларида меҳнатнинг миқдори ва сифатига қараб меҳнатга қақ тўлашнинг, асосан, вақтбай ва ишбай тизимлари қўлланилишини, Иш ҳақи миқдори ёлланма ходимларнинг турмуш даражасини ифодаловчи кўрсаткичларни, Номинал ва реал иш ҳақи кўрсаткичларини, Иш ҳақининг асосий вазифаси иш ҳақининг бевосита қатнашчиси бўлган ходим ҳамда унинг оила аъзоларининг ҳаёт ва меҳнат фаолияти шароитларини таъминлашини, Иш ҳақининг функциялари, элементлари ва уни ташкил этиш тамойилларини, Такрор ҳосил қилиш функциясини, Рағбатлантирувчи функциясини, Ўлчов-тақсимлаш функциясини, Жойлаштириш функциясини, Аҳолиниг тўловга қодир талабини шакллантириш функциясини, Ишлаб чиқариш ва меҳнат самарадорлиги ортиб борган сари, реал иш ҳақининг ортиб боришини, Меҳнат унумдорлиги ўсишининг ўртача иш ҳақининг ўсиш суръатларидан илгариловчи суръатларини таъминлашни, Ходимнинг корхона фаолиятиларига қўшган меҳнат ҳиссасига, меҳнат мазмуни ва шароитларига, корхона жойлашган минтақа, унинг қайси тармоққа мансублигига қараб иш ҳаққини табақалаштиришни, Тенг меҳнатга тенг иш ҳақини, Меҳнатга ҳақ тўлашни давлат йўли билан бошқаришни, Меҳнат бозорининг таъсирини ҳисобга олишни, Меҳнатга ҳақ тўлаш шакллари ва тизимларининг оддийлиги, мантиқийлиги ва қулайлиги меҳнатга ҳақ тўлаш тизимларининг моҳияти ҳақида кенг хабардор бўлишни, Иш ҳақини ташкил этиш тамойиллари ва функцияларининг боғлиқлигини, “Меҳнат унумдорлиги” ҳақида тушунча ва уни оширишнинг ижтимоий-иқтисодий моҳиятини.

Меҳнат фаолиятининг мақсади, Меҳнат унумдорлиги - ходимлар меҳнат фаолиятининг иқтисодий самарадорлиги кўрсаткичидир. У ишлаб чиқарилган маҳсулот ёки кўрсатилган хизматлар миқдорининг меҳнат харажатларига нисбатан, яъни меҳнат харажатлари бирлиги ҳисобига ишлаб чиқарилган маҳсулот билан белгиланишини, Меҳнат самарадорлиги, Меҳнат унумдорлиги ўзгаришининг омиллари ва шарт-шароитлари, Омиллар деб меҳнат унумдорлигининг ўзгаришига таъсир кўрсатадиган ҳаракатлантирувчи кучлар ёки сабабларни, Ички омилларга, Ташқи омилларга, Ижтимоий-иқтисодий омилларнинг таъсирини. Корхонада меҳнат унумдорлиги ва уни ўстиришда меҳнатни рағбатлантиришнинг ўрнини, Ишловчиларнинг жорий меҳнат унумдорлигини ўлчашни, Меҳнат унумдорлигининг ошишини рағбатлантиришни, Ходимларни рағбатлантириш тизимини, Самарадорлик кўрсаткичлари асосида иш ҳақи ҳисоблашга мисолларни. Меҳнат унумдорлигини оширишга мисолларни кўриб чиқамиз.