Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таьлим вазирлиги бухоро мухандисликтехнология институти

 
 
 
 
 
 

---

Маҳсулотларни сотиш шакллари 
10-чизма 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
11-чазма 
 
Сотиш шакллари бўйича нархларнинг шаклланиши 
Ишлаб чиқариш таннархи + Корхона фойдаси + 
Сотишга солиқлар 
И 
Сотиб олиш баҳоси 
Ишлаб чиқариш таннархи + Корхона фойдаси + 
Сотишга солиқлар + Савдо қўшимчаси + Савдо 
устамаси 
ИИ 
Сотиб олиш баҳоси 
Ишлаб чиқариш таннархи + Корхона фойдаси + 
Сотишга солиқлар + Савдо қўшимчаси + Савдо 
устамаси 
ИИИ Сотиб олиш баҳоси 
Ишлаб чиқариш таннархи + Корхона фойдаси + 
Сотишга солиқлар + Савдо қўшимчаси + Савдо 
устамаси 
ИВ Сотиб олиш баҳоси 
Маҳсулот сотиш ҳажмига таьсир этувчи омилларни аниқлаш учун товар балансини 
тузамиз. Товар баланси кўрсаткичлари тайёр маҳсулот харакати номли маьлумотномадан 
олинади. Бу ҳисобот шаклида тайёр маҳсулотнинг йил бошига, йил охирига бўлган 
қолдиғи, ишлаб чиқарилган товар маҳсулоти ҳамда сотилган маҳсулот улгуржи баҳода ва 
ишлаб чиқариш таннархида ифодаланган. Товар баланси қуйидаги формула орқали 
аниқланади. 
Йб + Т = Ст + Йо Бунда: 
Й-б тайёр маҳсулотнинг йил бошига қолдиғи; Т- ишлаб чиқарилган товар маҳсулоти
Ст — сотилган маҳсулот ҳажми; Йо- тайёр маҳсулотнинг йил охиридаги қолдиғи. 
 
 
 
 
 
 
 
Ishlab 
chiqaruvchi 
Sotib 
oluvchi 
Chakana 
savdo 
Ishlab 
chiqaruvchi 
Sotib 
oluvchi 
Chakana 
savdo 
Ulgurji 
savdo 
Ishlab 
chiqaruvchi 
Sotib 
oluvchi 
Kichik 
ulgurji 
savdo 
Ishlab 
chiqaruvchi 
Ulgurji 
savdo 
Chakana 
savdo 
Sotib 
oluvchi 
I 
I 
III 
III 
II 
II 
IV 
IV 

---