Ўзбекистон республикаси олий ва махсус таълим вазирлиги


 Болғалаш жараёнининг асосий операциялари



Download 2,95 Mb.
Pdf ko'rish
bet49/81
Sana10.07.2022
Hajmi2,95 Mb.
#768501
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   81
Bog'liq
Mashinasozlik 01

3.8.1. Болғалаш жараёнининг асосий операциялари. 
Асосий операциялар уч гурухга бўлинади: хом ашѐ тайѐрлаш, болғалаш 
ва штамплаш, якуний ва пардозлаш ишлари. 
Хомаки тайѐрлаш операциялари қуйидагиларни ўз ичига олади: 
болғалаш учун қуйма тайѐрлаш, болғалаш ѐки штамплаш учун чивиқлар 
тайѐрлаш ва уларни аниқ ўлчамларга кесиш. 
Болғалаш ва штамплаш операцияларига ишлов бериладиган юзалар 
ѐки ишчи қисм шаклини сезиларли даражада ўзгартиришга олиб келадиган 
барча операцияларни ўз ичига олади. Булар болғалаш ва пресслаш
ускуналарида амалга ошириладиган барча болғалаш ва хажмий штамплаш, 
шунингдек прокатлаш ва бошқа операцияларни ўз ичига олади. 
Якунловчи операциялар сонига, биринчи навбатда, баъзи бир 
штамплаш усуллари билан поковкаларда ҳосил бўлган қириндиларни кесиш, 
штампланган поковкаларда тешикларни очиш ва тешиш киради.
Тугатиш опреацияларига турли хил усуллар билан хомакиларга ишлов 
бериш, штампланган поковкаларни калибрлашдан иборат бўлиб, улар 
ўлчамларининг аниқлигини ва сирт сифатини ошириш учун ишлатилади. 
Якуний операцияларга поковкаларни қириндидан тозалаш, хамда термик 
ишлов бериш киради.
3.8.2. Болғалаш ва штамплаш учун хом ашё ва хомакилар. 
Болғалаш учун материаллар асосан турли хил пўлатларни, кўп рангли 
қотишмаларни, асосан алюминий (дюралюминий) магний ва мис (латун, 
бронза), шунингдек никел (люнель, нихром) ва титан асосидаги кўп 
қотишмаларни ўз ичига олади. 
Болғалаш ва штамплаш учун мартен печларда, конверторларда ва 
электр печларда олинган пўлатдан фойдаланилади. Қайтарилиш даражасига 


62 
кўра қайтарилган пўлатлар энг яхши сифатга эга бўлади. Қайтарилган 
пўлатлар прокатлашдан кейин штамплаш учун ишлатилади. 
Болғалаш учун хомаки сифатида шакли қуйма, болғаланган блюмлар, 
хамда прокатлашнинг турли турларидан ишлатилади. 
Оғирлиги 200 кг дан 350 тоннагача бўлган пўлат қуймалар болғалаш учун 
ишлатилади. 
1 – фойдали қисми (чиқинди) 
2 – ўрта қисм 
3 – пастки қисми (чиқинди) 
Оғирлиги 350 т максимал 
диаметри 3255 мм; умумий 
узунлиги 7190 мм; юзалар сони 
4…24 тенг. 
Одатдаги қуймалар: Lo/Dўрт≤2,5; чўзилган – Lo/Dўрт=3…5. 
(Маълумотлар - РТМ бўйича) 
Прокат. Болғалаш ва штамплаш учун пўлатнинг қуйидаги турлари 
қўлланилади: квадрат томонлари 140 ± 5 дан 450 ± 10 мм гача бўлган ГОСТ 
4692-57 бўйича кесилган блюмлар; ГОСТ 4693-57 бўйича томонлари 40 (-1,5, 
+1) дан 250 (-7, +5) мм гача бўлган квадратлар ГОСТ 2590-71 бўйича 
прокатланган доиравий профиллар ва ГОСТ 2591-71 бўйича квадрат 5 ѐки (-
0.5, +0.3) дан 250 гача (-3, +1.2) одатий аниқликда ва 5 дан (-0.3, +0.1 гача).
150 гача (-0,2, +0,6) юқори аниқликда; доиравий калибрланган (киряланган) 
пўлатлар ГОСТ 7417-75 га мувофиқ диаметри 3 ... 30 мм, 7 ... 12 аниқлик 
даражаси (квалитет)
бўйича, диаметри 31 ... 65 мм, 8 ... 12 аниқлик даражаси 
(квалитет) бўйича ва 67 ... 100 мм 11 ... 12 аниқлик даражаси (квалитет) 
бўйича ишланади. 
Профил 
прокатлар 
тайѐрлаш 
ишларини қисқартириб, штамплаш 
жараѐнини енгиллаштиради, шунинг 
билан бирга поковканинг таннархи 
пасайади. 
Даврий 
профиллар 
прокати – 
узунлиги бўйича хар хил кесим юзага 
эга бўлади. Улар бўйлама ва 
кўндаланг прокатлаш йўли билан 
олинади.

Download 2,95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   81




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish