Ўзбекистон Республикаси Марказий банки

2018 йил ўртача ойлик ҳисобда Ҳукумат операцияларининг банк 
тизими ликвидлилигига таъсири динамикаси 
ҳафталар кесимида
 
Манба: Марказий банк ҳисоб-китоблари.
Жумладан, май ойида қимматбаҳо металлар билан ҳисоб-
китоблар натижасида юзага келган ликвидлиликнинг 42 фоизи 
интервенция орқали стерилизация қилинган бўлса, июнь ойида эса 
пул-кредит сиёсатининг мазкур инструментини қўллаш имкони 
деярли бўлмади (атиги 4 фоизи). 
Бу, ўз навбатида, ички валюта бозорига босим ортган ойларда 
интервенциялар 
ҳажмини 
ошириш 
алмашув 
курси 
кескин 
тебранишларининг олдини олиш имконини берди. Хусусан, август 
ойида Марказий банкнинг ички валюта бозорига интервенциялари 
ҳажми мазкур ойда монетар олтинни сотиб олиш натижасида банк 
тизимида 
пайдо 
бўлган 
қўшимча 
ликвидлиликка 
нисбатан
2,5 
баробарга, сентябрда 3,8 баробарга, октябрь ойида эса
2,6 
баробарга кўп бўлди. Бу эса келажакда интервенция 
стратегиясини валюта тушумларининг даврийлигидан келиб чиққан 
ҳолда чет эл валютасини сотиш ҳажмини йил давомида ойлар 
қирқимида тақсимлаш орқали қайта кўриб чиқишни тақозо этади. 

---

46 
Мажбурий захира талаби ўзгартирилишининг ликвидлиликка 
таъсири
Пул-кредит сиёсати ушбу инструментининг банк тизимида 
ликвидлиликни тартибга солишдаги имкониятлари кенг бўлиб, узоқ 
йиллар мобайнида фаол қўлланилмай келинган.
2018 йилнинг ўтган даврида пул-кредит сиёсати бозор 
инструментларини, яъни фоиз инструментларини ишлатиш орқали 
молиявий ресурслар қийматига таъсир кўрсатиш тамойили асосида 
ишлайдиган инструментларни жорий қилиш учун шароит яратиш 
мақсадида тижорат банкларининг мажбурий резерв талабларига 
ўзгартиришлар киритилди. 
Бунда илғор халқаро тажрибадан келиб чиқиб, банкларнинг узоқ 
муддатли ресурс базасини кенгайтириш, миллий валютадаги 
депозитлар 
жозибадорлигини 
ошириш 
ва 
иқтисодиётдаги 
долларизация даражасини пасайтириш тамойилларига асосланилди.
Мажбурий резервлар нормативларига ўзгартириш киритиш 
ҳамда депонентлаш тартибини такомиллаштириш 2 босқичда амалга 
оширилди.