Ўзбекистон Республикаси Марказий банки

Ойлик иш ҳақиларнинг ўтган даврдаги инфляцияга мос 
равишда оширилишининг келгусидаги инфляцияга таъсири 
 
Ёқилғи-энергетика ресурслари ошиши билан бир қаторда ойлик 
иш ҳақининг индексациялашнинг инфляцияга таъсирини ўрганилди. 
Бунда индексациялаш даражаси йиллик 15 фоиз миқдорда 
белгиланди. Таҳлил натижасига кўра индексациялаш ишлаб чиқариш 
таннархи ва истеъмол нархларига мос равишда қўшимча 2,1 ва 1,3 
фоиз инфляцияни вужудга келтиради (2-расм).
2-
расм 
 
Ойлик иш ҳақи индексациясининг ишлаб чиқариш
ва исътемол нархларига таъсири 
 

---

119 
Ушбу 
ҳисоб-китоблар 
2015 
йилнинг 
ишлаб 
чиқариш 
харажатлари ва якуний маҳсулотлар матрицасига асослангани 
инобатга олинса, унинг аниқлилик даражаси иқтисодиётда ўтган давр 
мобайнида кузатилган бир қанча омиллар ўзгаришига боғлиқ. 
Биринчидан, 2015 йил импорт маҳсулотларининг маълум бир 
тармоқ умумий ишлаб чиқариш ҳажмидаги улуши жорий йилга 
нисбатан фарқ қилиши мумкин.
Агар импорт улуши кам баҳоланаётган бўлса, бу ёқилғи-
энергетика маҳсулотлари нархлари ошишининг иқтисодиётда 
таннархга таъсир даражаси кўп баҳоланаётганини билдиради.
Иккинчидан, ишлаб чиқариш нархлари индекси ўзгаришининг 
истеъмол нархларига узатилиш даврийлиги тармоқлараро бир неча 
ойлар талаб қилиши мумкин. Бунга асосий сабаб сифатида бир қанча 
тармоқларда монопол бўлган давлат корхона ва ташкилотларининг 
харажатлар ортишига ўз вақтида мослашиб, даромад устамасини 
ошириш имкониятининг чекланганлигини келтириш мумкин. 
Учинчидан, 
ёқилғи-энергетика 
тарифларининг 
ортиши 
натижасида вужудга келадиган қўшимча инфляцион босим 
шароитида номинал иш ҳақининг оширилиши йиллик 15 фоиздан 
юқорироқ бўлиши инфляциянинг кам баҳоланаётганини англатиши 
мумкин.