‘zbekiston respublikasi L,1y va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi



Download 7,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet56/144
Sana16.12.2022
Hajmi7,98 Mb.
#888201
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   144
Bog'liq
O\'rmon dorivor o\'cnvlirlari. Berdiqulov E.T

NAZORAT UCHUN SAVOLLAR:
1. Polivitamin darxt-buta o ‘simliklar va ulaming farmakologik 
xususiyatlari haqida m a’lumot bering.
2.Alkaloidli o ‘simliklar va ulaming farmakologik xususiyatla­
ri ni ayting.
3.M arjondaraxt, chetan, o ‘rik, anjiming farmakologik xususi- 
yatlarini ayting.
4. Rutinga boy xomashyo beruvchi daraxt turlari va ulaming far­
makologik xususiyatlarini aytib bering.
5 .Qon bosimini pasaytiruvchi daraxt turlari va ulaming farma­
kologik xususiyatlarini aytib bering.
6.Efedra (zog‘oza) o ‘simligining farmakologik xususiyatini tu- 
shuntiring.
7. Eman va qayin darxtlarining farmakologik xususiyatlarini tu- 
shuntiring.
8.D orivor yong'oqmevali o'sim liklarni farmakologik xususiyat­
larini tushuntiring.
9.D orivor moysimon mahsulotlar beruvchi daraxt-butalarga mi- 
sol keltiring.
10. Malina va maymunjonning biokimyoviy tarkibi va farma­
kologik xususiyatlarini aytib bering.


V BOB
0 ‘R M 0N L A R N IN G VA INTRODUKSIYA QIIJNG AN
DORIVOR 0 ‘T 0 ‘SIM M KI,ARNING SHIFOBAXSHLTK
XUSUSIYATLARI
Eron /irasi (Куииум персидский ) -
Runiumpersicum (Boiss) K.Pol.
Zira selderdoshlar (soyabonguldoshlarj 
Apiaceae (Umbelliferae)
oilasiga mansub bo'lib, bo'yi 40-60 sm bo'ladigan ko'p yillik o ‘t 
o ‘simlik.
Poyasi tik o'sadi, o 'rta qismidan boshlab qalqonsimon shox- 
langan. Ildi/ oldi barglari uzun bandli, keng uchburchaksimon, uch 
bo'lakli, bo'laklari uzun bandli, nishtarsimonbo‘lakchalarga patsi- 
mon qirqilgan, bo'lakchalari o ‘z navbatida uzunasiga ikki marta 
patsimon qirqilgan, poyasidagi barglari ipsimon bo'lakchalarga 
patsimon qirqilgan bo'lib, bandi yordamida poya va shoxlarida ket- 
ma-kel o'm ashgan. Oq rangli, besh bo'lakli gullari murakkab soya- 
bon gulto‘plamiga joylashgan. Mevasi - chiziqsimon, q o ‘shaloq 
doncha. Zira iyunda gullaydi, mevasi iyulda etiladi.
Zira Markaziy Osiyoning tog'li hududlaridagi yumshoq tuproqli 
janubiy qiyaliklarda o'sadi. Ziraning xalq tabobatida mevasi ishla­
tiladi. Mevalari yetilganda o'sim lik o'rib olinadi, bog'lab xirmonda 
biroz quritiladi. So'ngra uni yanchib, mevasi shamolda sovuriladi va 
tozalab olinadi. Zira mevasi milliy taomlarga ziravor sifatida qo'lla- 
niladi. Mevasi tarkibida 3% gacha efir moyi, 13,6% yog‘, oqsil va 
boshqa moddalar bor. Efir moyi karen, simol, terpinolen, karvon, 
linalool, karvakrol va boshqa terpenoidlardan tarkib topgan.
Xalq tabobatida zira qadimdan ishtaha ochuvchi, sog'liqni yax- 
shilovchi, yaralarni davolovchi vosita sifatida hamda gastrit kasal­
liklarida ishlatib kelinadi. Ibn Si no ham o 'z vaqtida zirani shu 
maqsadlar uchun qo'llagan. M evasining kukuni qorin og'rig'ini 
qoidirish, taloq (qorajigar) shishini yo'qotish, mevasining sirkadagi 
damlamasi esa burundan qonoqishini to'xtatish uchun ishlatiladi. 
Qovurilgan mevasi siydik haydovchi vosita sifatida qo'llaniladi.



Download 7,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   144




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish