Ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалик вазирлиги андижон қишлоқ ХЎжалик институти

Плантациябоп плуг 
боғ ва токзорлар учун ажратилган ерни кўчат 
экишга тайѐрлашда ишлатилади. Оддий плугдан асосий фар қи 
шундаки, унинг корпуси ўта катта чуқурликка ботиб, қирқиб олган 
тупроқ қатламини ер юзасига ағдариб чиқара олади. Оддий 
плугларга ўхшаб, плантациябоп плуглар ҳам осма ва тиркалма 
кўринишда бўлади. 
2-расмда ишлаѐтган тиркалма плантациябоп плуг, 3 -расмда эса, 
тузилишининг схемаси келтирилган. Унинг ишчи қисмлари корпус
16
, чимқирқар 
15
, ѐрдамчи қисмлари ғилдирак 
1
,
2 
ва 
9, 
тиркагич 
17 
учта ғилдиракнинг баландлигини алоҳида-алоҳида ўзгартирадиган
учта механизм ва гидросилиндр 5 ташкил қилади. 
2-расм.
 
Тиркалма плантациябоп плуг билан ер ҳайдаш.

---

11 
Плуг корпусининг устунига лемех 
18, 
искана 
14, 
катта ўлчамли 
ағдаргич 
16, 
тирак тахта 
12 
ва унинг кенгайтиргичи 
70 
ўрнатилган. 
Ўта катта ҳажмдаги тупроқ босими остида ағдаргич егилиб, керакли 
шаклини ўзгартириб қўймаслиги учун, унинг орқа томонидан бир 
нечта тиргак 
20
лар ўрнатилган. Корпус сирти бўйлаб кўтарилаѐтган 
тупроқнинг энг катта босими тушадиган жой, яъни а ғдаргичнинг 
кўкраги тез ейлиб кетади. Шу сабабли, ағдаргич кўкраги
алмашувчан қилинади. 
Плугга ўрнатилган асосий корпуснинг қамров кенглиги 60 см 
бўлса ҳам, унинг ишчи сирти махсус шаклда бўлганлиги сабабли, у 
80 см чуқурликдан олинган тупроқни ағдариб бера олади. 
Чимқирқарнинг қамров кенглиги 40 см бўлиб, 15 дан 30 см гача 
бўлган чуқурликда ишлатилади. Корпусга ўрнатилган тирак
тахта катта ишчи юзага (тирак тахта ўта, баланд ва узун) эга 
бўлганлиги сабабли, катта ҳажмдаги тупроқнинг босими таъсирида 
шудгор деворига ботмайди, натижада корпуснинг бурилиб кетишига 
йўл қўймайди. Корпус лемехининг тумшуғи искана 
14 
билан 
жиҳозланганлиги туфайли, оғир тупроқни ҳам ѐриб кираолади. 
Тирак тахтанинг орқа чети шудгор тубига доимо тиралган ҳолда 
сирпаниб юриши ҳисобига тез ейлиб кетади. Шу сабабли, у ерга 
алмашувчан товон қўйилган.