Ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги тошкент давлат аграр университети шералиев Абдусаид Шералиевич

Кураш чоралари:
1. Соғлом ўсимликлардан уруғлик тайёрлаш;
2. Экин майдонларини алмашлаб экишга эътибор бериш керак;.
3. Уруғларни бранотак ва сулеманинг 1: 1000 ли эритмаси ва фундазол, паноктин (3-4 кг/т) фунгициди билан ишлов бериш;
4. Карам уруғларини 50 ⁰ С иссиқ сувда 30 минут зарарсизлантирилиши керак;
5. Алмашлаб экишга риоя қилиш, экин даласидан ўсимлик қолдиқларини ўз вақтида йиғиштириб олиб ташлаш муҳим агротехник тадбир ҳисобланади;
6. Кўчатхоналарнинг ромларини 10% ли темир купороси, 10% ли хлорли оҳак ва формалин билан ишлов дезинфекция қилиш керак;
7. Иссиқхона тупроғини дезинфекция қилиш учун 15 -20 см қалинликдаги 1 м² тупроқга 10 л формалин сарфланади. Бунда формалин 1:50 ёки 1:70 нисбатда эритилиб фойдаланилади.


Лавлагининг сил (туберкулёз) касаллиги
Касаллик ўсимлик илдизмеваси ва пояларда шишлар кўринишида пайдо бўлади. Туберкулезли доғли шишларларнинг юзаси ғадир-будур бўлади. Шишларнинг ички қисми эса ғовак, шилимшиқ ва чириган бўлади. Кесиб кўрилганда ғовак қисми сариқ шилимшиқ модда билан тўлганини кўриш мумкин.
Касаллик қўзғатувчи – X. beticola бактерияси ҳисобланади. Бу бактериялар граммусбат, таёқчасимон, озиқа муҳитида думалоқ сариқ колониялар ҳосил қилади, желатинни секин парчалайди, глюкоза ва сахарозада кислота ҳосил қилади, нитратлар ҳосил қилади, крахмални кучсиз парчалайди. Касаллик Украина, Арманистон, Алтай ва Краснодар ўлкаларида кенг тарқалган.
Касаллик белгилар ёз фаслини охирида, баъзан кузда ва сақланаётган илдизмеваларда намоён бўлади. Касалланган ўсимликлардан йиғилган уруғларни тупроққа экилганда уларнинг 47 % касалланади. Инфекция манбайи касалланган ўсимликлардан тайёрланган уруғлар ва касаллланган ўсимлик қолдиқлари ҳисобланади. Инфекця тупроқдаги ҳашаротлари ёрдамида ҳам тарқалади.
Кураш чоралари:

1. 
   Илдизмеваларни кузда ажратиб, соғломларини уруғлик олишда фойдаланиш;
   
2. 
   Соғлом ўсимликлардан уруғларни тайёрлаш ва уларга бронотак ёки сулема билан ишлов бериш.