Ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги тошкент давлат аграр университети шералиев Абдусаид Шералиевич

Уруғларга ишлов бериш
Уруғлардаги инфекция унинг ташқарида ва муртак қисмида сақланиши ва касалликнинг тарқалишига сабаб бўлади. Уруғнинг ичкарисидаги инфекцияни йўқотиш учун формалиндан фойдаланилади.
Формалин уруғнинг халаза қисмидан ичига кириб, уни зарарсизлантиради. Бунинг учун уруғлар формалиннинг турли концентрациядаги эритмаларида ивитилади ва димланади. Масалан, 40% формалиннинг 1:90 % эритмасида уруғлар 3 соат; 1:200 % ли эритмасида 10 соат, қиздирилган формалинни фойдаланиш термохимия усули дейилади.
Сулима препарати уруғдаги ташқи ва ички инфекцияга қарши самарали бактериоцид ҳисобланади. Помидорнинг бактериал рак, бодринг, карам бактериозига қарши 1:1000 ва 1:3000 сув 5 мин ва 10 марта ювиб қуритиб фойдаланилади.

Уруғларга кимёвий ишлов бериш
Препарат НИУИФ-1 (1:300),НИУИФ -2 (гранозан),Сулфат кислота 10 кг уруғга 1,5-2 кг кислота 30-60 дақиқа ва 15 дақиқа сувда ювилади.
Уруғни физик йўл билан иссиқ сувда ишлов бериш (О.П.Лебедев,1939). Карам уруғлари 50 ⁰ С -20 мин, сабзи-54 ⁰ С -10 дақиқа ишлов берилади.


Ўсимликларни уйғунлашга ҳимоя қилишда биологик усулдан фойдаланиш
Бундай кураш чораларининг моҳияти шундан иборатки, патоген микроорганизмларга қарши сапротроф микроорганизмларнинг ўзаро қарама-қарши хусусиятларини ёки улар ҳосил қилган моддаларни қўллаш натижасида уларнинг зарарини камайтиришга қаратилган. Бу усулга ўсимликларнинг фитонцидлар ингибиторлар ҳосил қилиш хусусияти ва гуллик паразитларнинг ҳашаротларидан фойдаланиш ҳам киради. Зараркунандалага қарши биологик усулнинг мохияти уларга қарши йиртқичлар, паразитлар ва касаллик туғдирувчиларидан фойдаланишдан иборат.
Тупроқда ҳаёт кечирувчи микроорганизмлар орасида ўзаро зиддият уларнинг сапротроф ва патоген вакиллари орасида амалга ошганлигидан фойдали микроорганизмлар ҳосил қилган антибиотиклар, фитонцидлар таъсирида патоген турларнинг нобуд бўлишга олиб келади. Тупроқдаги антогонистик-микроблар: бактериялар, замбуруғлар, актиномицетлар, фаглар ўзининг ривожланишининг турли босқичларида фитопатоген замбуруғлар ва бактерияларга таъсир кўрсатади. Улар ҳосил қилган антибиотиклар ўсимликнинг илдиз тизими орқали тўқималарга кириб келиб, унинг ўтказувчи тўқималарида ҳаёт кечираётган касаллик қўзғатувчиларига салбий таъсир кўрсатади.
Ер устидаги антогенист-микроблар гиперпаразитлар, сапротроф замбуруғ ва бактерияларнинг мицелийсига, спорасига ёки меватаналарига, гуллик паразитларнинг вегетатив аъзоларига салбий таъсир қилиб, уларнинг ривожланишини тўсиб қўяди. Ер усти антиогенист-микробларга бактерияфаглар, протистлар (амёбалар, инфизориялар), бактерияларга, замбуруғларга таъсир қилувчи бактериялар, актиномицетлар, замбуруғлар мисол бўла олади.