Ўзбекистон республикаси қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги тошкент давлат аграр университети

Технологик ишончлилик-бу ҳар қандай қишлоқ хўжалик 
агрегатини (механик ёки автоматик равишда бошқариш 
тизимининг) берилган функциядаги вазифасини берилган (рухсат 
этилган ) даражадан кам бўлмаган ҳолатда бажара олиш 
қобилиятидир. Бундай пайтда жараённинг ҳар қандай салбий 
томонига ўзгариш жараёни (Е
р
чегарадан чиқишини) бузилиш деб 
қаралиши мумкин. 
Технологиябоплик – бу агрегатнинг уни назорат қилишга ва 
бузилишларни бартараф этиш ва уларни олдини олишга қулайлиги. 
Моделдаги оғишлари (бузилишлари) ҳар бир E
j
(t) компоненти 
функциясининг қисман йўқолиш даражасини аниқлайди. Қишлоқ 
хўжалик агрегатлари ва улардаги бошқариш тизимларининг 
функционал имкониятларини қайта тиклаш параметрларини ва 
уларни таъмирлаш, техник сервис ишларига оид масалалар ҳали 
етарли даражада ишлаб чиқилмаган. 
Агрегатларнинг ишлаш қобилияти самарадорлиги назарияси 
васифалари 
қишлоқ 
хужалик 
агрегатларининг 
статистик 
динамикаси билан ҳамоҳанг бўлиб, уларни ечиш услуби А.Б.Лурье 

---

182
[8] томонидан пухта ишлаб чиқилган. Тасодифий технологик 
жараёнларининг четга чиқишлари ҳақидаги назарияси қишлоқ 
хўжалиги агрегатининг (ишлаб чиқариш жараёнининг) ишлай олиш 
самарадорлигини аниқловчи эҳтимолий узвий-тасодифий жараён 
У(t) ни кўриб чиқайлик. 
Давомийлиги Т-га тенг амалга оширилган бирорта жараён 1-
расмда тасвирлангандек берилган бўлсин дейлик. 
 
 
 
 
 
 
 
1-расм. Тасодифий технологик жараённинг эгри чизи`и. 
Берилган чегарадаги эгри чизиқ 
 
t

ва берилган даражаси (Б) 
тасодифий жараённинг қиймати чегара 

дан кам ёки кўп 
бўлмаганлиги маъқул. 
 
Бундан техник талабларга асосан мазкур жараённинг кечиш 
вақти 
t

га тегишли. Бу эгри чизиқда (1, а –расм) 

-га тенг 
чеклашлар кўзда тутилган бўлсин. Шундай қилиб, У(t) жараёндаги 
чиқишлар 
 
t

га тенг даражадан четга чиқмаслиги керак бўлади 
ёки Т га тенг бўлган кузатиш давридаги тажриба У(t) лар -
 
t

эгри чизиғини n маротаба кесиб ўтиши мумкин бўлсин дейлик.

---

183