Ўзбекистон республикаси ички ишлар вазирлиги а к а д е м и я

ларга бўлинади. Индивидуал руҳиятга шахсий изтироб, ғам-
ташвиш, ўлимдан қўрқиш, ёлғизлик, муҳаббат, меҳр-шаф-
қат, миннатдорлик сингари ижобий ва салбий кечинмалар-
ни мисол келтириш мумкин.
Ижтимоий руҳиятга гуруҳлар ва жамиятларга хос воқе-
ликлар — ижтимоий фикр, оммавий қўрқиш ҳисси, такдид,
анъана ва урф-одат кабиларни мисол келтириш мумкин.
j 
Гх'ьГ
*
”
71
 
' 3 4 ’
' 
U %
I

---

Диннинг руҳий илдизлари деганда диний гояларни қайта
ишлаб чиқарилиши ва ўзлаштирилишига қулай шарт-шаро-
итлар яратадиган жамиятлар, гуруҳлар ва индивидларнинг
руҳий ҳолати, жараёнлари ва механизмлари тушунилади.
Руҳий кечинмалар инсонга хос хусусиятдир. Уларсиз ин­
сон яшай олмайди. Одам ўзининг ижобий ва салбий ҳис-
туйғуларини бошқаришга \аракат қилади, лекин руҳият тур­
ли объектив ва субъектив шарт-шароитларга боғлик^иги,
мураккаблиги сабабли уларни барқарорлаштирадиган кучга
эҳтиёж сезади. Дин ана шундай куч вазифасини бажариши
мумкин.
Хулоса сифатида қайд этиш лозимки, диннинг вужудга
келиши сабабларини ўрганиш унинг одамлар онгига таъси­
ри, жамиятдаги ўрни ва аҳамиятини яхшироқ тушунишга,
унинг яратувчилик жиҳатларидан инсоният манфаатлари
учун янада кенгроқ фойдаланишга имкон беради, вайрон-
кор кучларни жамиятдаги барқарорлик, фуқаровий тотув­
лик, ўзаро ёрдам ва \амжи\атликни барбод қилишга қара-
тилган фаолиятига самарали курашади.
Диннинг илк шакллари ва уларнинг хусусиятлари
Киши онгида диний дунёқараш пайдо бўлиши учун та­
факкур билан боғлиқ шароитлар талаб этилади. Масалан,