Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги мактабгача муассасалар ходимларини қайта тайёрлаш

Саводга тайѐрлаш бўйича амалий машқ 

---

41 
Болалар, ―Q‖ товушига сўз топ ўйинини ўйнаймиз. ―Q‖ товуши  ундош товуш. Мен ―Q‖ 
товушини айтганимда истаганча чўзиб айта олмайман.
Оғзимни кузатинг ―Q‖. Товушлар тўсиққа учраса, қисқа айтилса ундош товуш дейилади. 
―Q‖ товуши қисқа айтилди, тўсиққа учради. Биз яна қандай ундош товушларни 
ўрганганмиз? (―N‖, ―L‖,‖Sh‖ ―B‖, ―V‖…) 
Болажонлар, энди “Тез айтишни, кўп айтиш” ўйинини ўйнаймиз. 
Қара қора қарға қорда қақиллайди. 
Тарбиячи ―Q‖ товушининг сўз бошида келган расмларни (қарға, қўлқоп, қайчи...) 
кўрсатади. Болалар тарбиячи билан биргаликда расмларни номлайдилар. 
Тарбиячи машғулот якунида барча болаларни рағбатлантиради. 
 
7-машғулот 
Мавзу: “T” товушини талаффуз қилиш 
Мақсад:
“T”  товушининг тўғри талаффузини мустаҳкамлаш. 
Вазифалар: 
“T”  товушини ўрнини аниқлаш: сўз боши, ўртаси ва охирида келишини айтиш,сўзларни 
бўғинларга ажратиш, “T”  товушини эшитиб фарқлашга ўргатиш, “T”  товушли сўзлар 
билан болалар нутқини бойитиш. 
Кутилаѐтган натижалар: 
“T”  товушининг ундош товуш эканлигини, унинг сўз боши, ўртаси ва охирида келишини 
билиб оладилар.
“T”  товушли сўзларни айта оладилар. 
Керакли жиҳозлар:
“T”  товуши бор суратлар 
―Бўғинлардан сўз тузинг» таълимий ўйин учун материаллар 
Машғулотнинг бориши: 
Тарбиячи: бугун болалар “T”  товуши ҳақида суҳбатлашамиз.
“T”  ундош товуш. Товушни эшитамиз, талаффуз қиламиз.Диққат билан эшитинг “T” 
товушини талаффуз қилганимда чапак чаласиз. 
- “T”, ―s‖, ―ch‖, ―d‖, “T”, ―d‖, ―l‖, “T”, ―a‖, ―s‖, ―d‖, ―u‖,  “T”, ―sh‖, ―d‖, ―s‖, “T”  ….. 
“T”  товушига оид сўзлар топишга ҳаракат қиламиз: tom, tovuq, tulki, ot, it, ota. (болалар 
қийналсалар расм кўрсатиш мумкун) 
- Айтилган сўзлардаги “T”  товушини ўрнини аниқлаймиз. 
Мен айтаман, сиз аниқлайсиз: tom Мен шу сўзни қайта айтаман, сиз биринчи товушни 
айтасиз: t-t-tom. Демак, tom сўзида ―t‖ товуши сўзнинг бошида келяпти; мен бошқа сўзни 
айтаман, сиз “T”  товушини ўрнини аниқланг: оt, демак, оt сўзида ―t‖ товуши сўзнинг
охирида келяпти. Энди ўзингиз мустақил “T”  товуши иштирок этган сўзларни топинг ва 
ўрнини аниқлашга ҳаракат қилинг. Болалар айтган сўзларини чапак чалиш орқали
бўғинларга бўладилар.