Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги мактабгача муассасалар ходимларини қайта тайёрлаш

“Кублар” усулида грамматик машқ 
Бунда кубнинг тўрт томонини ишлатиш мумкин. Кубнинг бир томонида жўжа, бошқа 
томонларида товуқ, хўроз, тухум суратлари бор. 
Тарбиячи бу усулдан фикрлаш учун ҳар хил ѐрдамчи саволлар бериш билан 
фойдаланади. 
Бу нима? 
Ранги қандай? 
Жўжа ҳақида нима дейиш мумкин? 
Жўжа боқиш яхшими? Сабабини айтинг. 
Жўжа ҳақида шеър биласизми? 
Шу тариқа кубнинг бошқа томонларидаги суратлар ҳам таҳлил қилинади. 
Саводга тайѐрлаш бўйича амалий машқ 
Болалар, ―B‖ товушига сўз топ ўйинини ўйнаймиз. ―B‖ товуши  ундош товуш. Мен ―B‖ 
товушини айтганимда истаганча чўзиб айта олмайман.
Оғзимни кузатинг ―B‖. Товушлар тўсиққа учраса, қисқа айтилса ундош товуш дейилади. 
―B‖ товуши қисқа айтилди, тўсиққа учради. Биз яна қандай ундош товушларни 
ўрганганмиз? (―N‖, ―L‖,‖Sh‖…) 

---

38 
Болажонлар, энди “Тез айтишни, кўп айтиш” ўйинини ўйнаймиз. 
Балиқ дейди эй бақа, 
Берайми сенга чақа. 
Тарбиячи ―B‖ товушининг сўз бошида келган расмларни (Балиқ, бўри, банан, болта...) 
келган расмларни кўрсатади. Болалар тарбиячи билан биргаликда расмларни 
номлайдилар. 
Машғулот якунида барча болаларни рағбатлантириш. 
 
4-машғулот 
Мавзу: Расмларни номлаш ( “Sh”товуши) ва улар иштирокида гап тузиш
Мақсад: Расмларни номлаганда сўздаги ҳар бир товушни тўғри талаффуз қилиш. 
Болаларга берилган расмлар асосида мустақил гап тузишни ўргатиш. Сўзлар гапда 
боғланиши ҳақида тушунчаларини мустаҳкамлаш. Сўзларни бўғинларга бўлиш. 
Вазифалар: 
Расмлар орқали гап ҳақида тушунчаларини мустаҳкамлаш, луғатни фаоллаштириш.
Боғланишли нутқ—гап тузиш кўникмаларини шакллантириш. 
Нутқнинг ифодалилигини тарбиялаш.
Гапни сўзларга бўлишга ўргатиш. 
Кутилаѐтган натижалар:
Расмлар асосида гап тузишга ўрганадилар. 
Грамматик жиҳатдан тўғри сўзлашга интилади