Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги махмудхўжа беҳбудий номидаги самарқанд вилояти педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш институти

5-MAVZU: Milliy mafkurani o`quvchi yoshlar ongi va qalbiga singdirishda maktab rahbarining ma`suliyati.(2 soat seminar).

Mafkura – jamiyatning maqsadi, manfaatlari, orzu-intilishlarini o`zida mujassam etuvchi g`oyalar tizimi. Taraqqiyotning keyingi bosqichlarida vujudga kelgan milliy asosdagi mafkura shakllari: hinduizm, iudaizm, konfutsiylik, sintoizm. Odamning vujudga kelishi va mavjudlik qonuniyatlarini talqin qilish natijasida paydo bo`lgan oqimlar – monizm, dualizm, plyuralizm, idealizm, materializm va boshqalar. Insoniyat tarixi va taraqqiyotida mafkuralardan ko`zlangan maqsad va muddaolar.

Milliy mafkura tarixi va uning mohiyat-mazmuni. Milliy mafkuraning nazariy jihatlarini Prezident I.A.Karimovning nutq va asarlarida asoslab berilishi. Yangi mafkuraning asl ma`nosi eskicha aqidalardan xoli bo`lgan, mustaqil va yangicha fikrlovchi kishilarni tarbiyalashdan iborat ekanligi. Mafkuramizning milliy va umuminsoniy tamoyillari. Milliy mafkuraning bosh g`oyasi. Milliy mafkuraning asosiy g`oyalari: Vatan ravnaqi. Yurt tinchligi. Xalq farovonligi. Komil inson. Ijtimoiy hamkorlik. Millatlararo totuvlik. Dinlararo bag`rikenglik (tolerantlik). Milliy mafkurani odamlar qalbi va ongiga singdirishning samarali usul va vositalaridan oqilona foydalanish hamda bu faoliyatni amalga oshirish sohalari: Ta`lim va tarbiya. Fan va ilmiy muassasalar. Madaniyat va madaniy-ma`rifiy muassasalar. Adabiyot va san`at. Din. Jismoniy tarbiya va sport. Urf-odat, marosim va bayramlar. Oila. Mahalla. Mehnat jamoalari. Siyosiy partiyalar. Nodavlat tashkilotlar. Ommaviy axborot vositalari.

Xalqimiz, avvalo, o`sib-o`nib kelayotgan yosh avlodimiz ongi va qalbida mafkuraviy immunitentni hosil qilish, mustahkamlash shakl va usullari. Milliy g`oya turkumiga kiruvchi fanlar jarayonida o`qitishning zamonaviy pedagogik texnologiyalarini keng qo`llash.

O`quvchilarning mafkuraviy tarbiyasida ta`lim muassasasi rahbarining o`rni va rolining ortib borishi. Bu yo`nalishda rahbar kadrlarga qo`yilayotgan asosiy talablar. Maktab rahbarining yuksak bilim, siyosiy ong egasi bo`lish; adolatli va kamtarin bo`lish; sezgir va e`tiborlilik pedagogik jamoa, ota- onalar, jamoatchilik fikrini ilg`ay olish, ilg`or va keng dunyoqarashli bo`lishi.

Rahbarning salohiyatli bo`lishi va masuliyatni doimo his qilishi zarurligi. Rahbarning o`z g`oyasi, fikri, harakat dasturiga ega bo`lishi bilan birga, maktab jamoasini ona-yurt taraqqiyotiga, xalqimizning tinch-totuvligi, farovonligi yo`lida yagona g`oya atrofida jipslashtirishi shartligi.

Xalqaro maydonda mafkuraviy, g`oyaviy va informatsion kurashlar kuchayib borayotgan hozirgi murakkab tahlikali davrda ta`lim muassasasida ma`naviy-ma`rifiy ishlarni zamon talablari asosida tashkil etish, o`quvchilarni turli mafkuraviy xurujlardan himoya qilish, ularning hayotga ongli munosabatini shakllantirish, yon-atrofda yuz berayotgan vokealarga daxldorlik hissini oshirish vazifalari.

O`quvchilar qalbida milliy tafakkur va sog`lom dunyoqarash asoslarini mustahkamlash, ularni ongli yashashga, o`z fikriga ega bo`lishga, turli ma`naviy tajovuzlarga qarshi sobit tura olishga qodir bo`lgan, irodali, fidoyi va vatanparvar insonlar etib tarbiyalashga yo`naltirilgan amaliy ishlarni tashkil etish.

Maktabda o`quv mashg`ulotlari jarayonida pedagoglar tomonidan o`quvchilar mafkuraviy tarbiyasini nazorat qilish va ularning pedagogik kengash va ishlab chiqarish yig`ilishlarida tahlil etilishi. O`tkaziladigan ma`naviy-ma`rifiy tadbirlar hayotiyligi va ta`sirchanligini oshirish choralari.

“Barkamol avlodni tarbiyalashda oila, mahalla va ta`lim muassasasi hamkorligi konsepsiyasi” doirasida olib boriladigan mafkuraviy tarbiya ishlariga hamdaO`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2014yil 19 fevraldagi PQ-2133-son qarori “Sog`lom bola yili”Davlat dasturida yetti bo`lim va 125 banddan iborat bo`lgan,4 va5 bandlari aynan ta`lim-tarbiya, oilada sog`lom muhitni rivojlantirishga bog`liq barcha masalalar aks etgan bo`lib, ta`limga oid ushbu bo`limlargamaktab rahbarining ma`suliyati ahamiyatga egadir .