Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги информатика фанини ўқитиш ҳуқуқини бериш бўйича касбий қайта тайёрлаш курсининг ЎҚув фанлари дастури

МАЪЛУМОТЛАР ВА БИЛИМЛАР БАЗАСИ, УЛАРНИ БОШҚАРИШ ТИЗИМЛАРИ

КИРИШ
Ушбу маълумотлар ва билимлар базаси, уларни бошқариш тизимлари, уни ташкил этиш шакллари ва мазмуни, ўрганиш усуллари каби масалаларни қамраб олган.
Фаннинг мақсад ва вазифалари
Фаннинг асосий мақсади - информатика ўқитувчисининг касбий соҳасида эгаллаши лозим бўлган маълумотлар базасини бошқариш тизимлари ҳақида тушунчалар: маълумотлар базаси турлари, уларни башкил этиш, таҳрирлаш, иш жойларни автоматлаштиришда ундан фойдаланиш, жадвалдан маълумотларни танлашда SQL дан фойдаланиш, SQL-сўровлар яратиш, SQL сервер ва ундан фойдаланиш, “клиент - сервер“ технологияси борасидаги билимлар ва амалда қўллаш учун кўникма ва макалаларни шаклантириш ва ривожлантиришдан иборат.
Фаннинг вазифалари - маълумотлар базасини бошқариш тизими ҳақида бир бутун тасаввур ҳосил қилиш;
-МББТнинг ҳар бир инсон ҳаётидаги ва жамиятнинг ривожидаги ролини очиб бериш;
-МББТнинг моҳияти ва имкониятларининг очиб бериш;
-МББТ ва SQL тилини нима мақсадда ва қандай қўллаш ҳақида тушунча ҳосил қилиш.
-билимлар базаси, сунъий интеллект, билимлар тизими, эксперт системалари ҳақидаги тасавурларини кенгайтириш
-эксперт системаларнинг дастурий таъминотини ўргатиш;
-мантиқий дастурлаш ҳақидаги дунёқарашини кенгайтиришдан иборат.
Фан бўйича тингловчиларнинг билими, кўникма ва малакаларига қўйиладиган талаблар
«Маълумотлар ва билимлар базаси, уларни бошқариш тизимлари» ўқув фанини ўзлаштириш жараёнида амалга ошириладиган масалалар доирасида тингловчи:

• 
  Маълумотлар базаси ва уларни бошқариш тизимлари ҳақида тушунчалар: маълумотлар базаси ва уларнинг турлари, МБни бошқариш тизимларини, МББТ Аccеss дастурининг имкониятларини, МБ билан ишлашда SQL тилидан фойдаланишни, “клиент - сервер “ технологиясини билиши керак;
  
• 
  Маълумотлар базасини бошқариш тизими Аccеss дастури билан ишлаш, Аccеss асосий объектларини ташкил этиш ва улардан МБни бошқаришда фойдаланиш, МБ билан ишлашда SQL тилидан фойдаланиш куникмаларига эга булшии керак;
  
• 
  Аccеss дастуридан, SQL тили имкониятларидан, “клиент - сервер “ технологиясидан фойдаланиб МБ ташкил этиш, таҳрирлаш, улардан заруриятга кўра янги сўровлар, ҳисоботлар ташкил этиш
  
• 
  билимлар базаси, сунъий интеллект, билимлар тизими, эксперт системалари, эксперт системалари турлари, эксперт системаларнинг дастурий таъминоти, интеллектуал маълумотли эксперт системалар, мантиқий дастурлаш, дастурда маълумотлар рекурсияси, функционал дастурлаш ҳақидаги билим, кўникма ва малакаларига эга бўлиш керак
  

Фаннинг ўқув режасидаги бошқа фанлар билан ўзаро боғлиқлиги, услубий жиҳатдан узвийлиги ва кетма-кетлиги
Фан ўқув режасидаги ўзаро боғлиқ барча умумкасбий ва ихтисослик фанлари билан боғланиши керак. Тингловчиларнинг билиш фаолиятини фаоллаштириш асосида уларни маълумотлар ва билимлар базасини тузиш, уларни бошқаришни ўрганиш курс ишлари ва ниҳоят битирув малакавий иши ёзишга жалб қилиш билан материални муаммолар бўйича ўрганиш тавсия этилади.
Фаннинг таълимдаги ўрни
«Маълумотлар ва билимлар базаси, уларни бошқариш тизимлари» фани умумкасбий фанлардан бири бўлиб, маълумотлар ва билимлар базаси, уларни бошқариш тизимларини ёритиб беради. «Маълумотлар ва билимлар базаси, уларни бошқариш тизимлари» информатикани ўрганиш учун зарур бўлган кўникмалар билан қуроллантиради.
«Маълумотлар ва билимлар базаси, уларни бошқариш тизимлари» фанини пухта ўзлаштириш назарий материалларни билиш билан бирга, тингловчиларнинг педагогик фаолияти даврида асосий кўникма сифатида хизмат қилади.
Фанни ўқитишда фойдаланиладиган замонавий ахборот ва педагогик
технологиялар
«Маълумотлар ва билимлар базаси, уларни бошқариш тизимлари» фани тингловчида дарсликлар, ўқув-услубий қўлланмалар, маъруза матнлари, электрон материаллардан фойдаланиш, замонавий ахборот ва педагогик технологияларни қўллаш, таълимий воситаларни таълим жараёнига татбиқ этишда муҳим таълимий аҳамиятга эга.
АСОСИЙ ҚИСМ

№