Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги информатика фанини ўқитиш ҳуқуқини бериш бўйича касбий қайта тайёрлаш курсининг ЎҚув фанлари дастури

АХБОРОТ ТИЗИМЛАРИ ВА ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ

КИРИШ

Ушбу дастур ахборот тизимлари ва технологияларининг ривожланиши, бўлимлари, ахборот тизимлари ва технологияларининг қўлланилиши, ташкил этиш шакллари ва мазмуни, ўқитиш усуллари каби масалаларни қамраб олган.

Фаннинг мақсад ва вазифалари
Фаннинг асосий мақсади - бўлажак информатика ўқитувчисининг касбий соҳасида эгаллаши лозим бўлган билимлар ва амалда қўллаш учун кўникма ва макалаларни шаклантириш ва ривожлантиришдан иборат. Унда ҳар бир касб эгасининг фаолияти керак бўлган таянч назарий ва амалий маълумотларни ўз ичига олади.
Фаннинг вазифалари - тизим, тизим ва муҳит муносабатлари, тизим таркибига кирувчи элементлар, тизимларнинг фаолиятини ва ривожланишини характерловчи асосий тушунчалар ҳакида билимлар бериш;

• 
  ахборот тизимлари, ахборот тизимларидаги учрайдиган тушунчалар ва уларнинг ишлатилиши ҳақидаги тасаввурларини кенгайтириш;
  

- технология тушунчаси, ахборот технологиялари ва уларнинг турлари, таъминоти, воситалари ҳақидаги билимларни ривожлантириш;

• 
  таълимда ахборот ва коммуникация технологиялари ва уларнинг қўлланилиши ҳақидаги дунёқарашни шакллантириш;
  
• 
  ахборот - коммуникация технологиялари воситаларидан таълим жараёнида фойдаланишнинг истиқболли йўналишлари ва келажаги хақидаги билимларни ўргатишдан иборат.
  

Фан бўйича тингловчиларнинг билими, кўникма ва малакаларига қўйиладиган талаблар
«Ахборот тизимлари ва технологиялари» ўқув фанини ўзлаштириш жараёнида амалга ошириладиган масалалар доирасида:

• 
  тизимнинг турли таърифларини, тизим таркибига кирувчи элементларни,
  

тузилмалар ва уларнинг тури ва шаклларини, тизимларнинг таснифини, тизимларни фаолият кўрсатиш ва ривожланиш қонуниятларини, ахборот тизимлари ва турларини, ахборот тизимларида маълумотларни тасвирлаш ва ташкил этиш усуларини, маълумотлар моделининг турлари, предмет соҳасининг концептуал моделини, ахборот технологиялари ва уларнинг турлари, ривожланиш босқичлари, таъминоти, воситаларини, дистанцион (масофавий) таълим технологиясини, таълимда ахборот ва коммуникация
технологияларини қўллаш имкониятларини, ахборот - коммуникация технологиялари воситаларини яратишда қўланиладиган дастурий воситаларни, интернет ресурслар ва улардан ўқув жараёнида фойдаланишни, ахборот - коммуникация технологиялари воситаларидан таълим жараёнида фойдаланишнинг истиқболли йўналишларини билиши керак.

• 
  тизим таркибига кирувчи элементлар, алоқа ва тескари алоқа, тузилмалар, тузилмалар тури ва шакллари, тизимларнинг фаолиятини ва ривожланишини характерловчи асосий тушунчаларни, тизимли таҳлил методлари ва моделларини фарқлай олиши, ахборот тизимлар ва компьютерлар, ахборот тизимларида маълумотларни тасвирлаш ва ташкил этиш, технологияларининг таъминоти, воситаларида ишлай олиш, мультимедиа технологиялари, тармоқ технологиялари, интернет технологияси ва унинг хизматларидан фойдалана олиш, дистанцион (масофавий) таълим технологиясидан фойдаланиш, ахборот - коммуникация технологиялари воситалари ва уларни таълим жараёнида қўллаш, ахборот - коммуникация технологиялари воситаларини яратиш, ўқув мақсадли электрон воситаларни яратиш ва фойдаланиш, интернет ресурслар ва улардан ўқув жараёнида фойдаланиш кўникмаларига эга бўлиши керак;
  
• 
  тизимли таҳлил, тизимли таҳлил методлари ва моделлари: ақлий ҳужум, экспертли баҳолаш, моделлаштириш ва бошқалар, фан ва техникада тизимли ёндошув,
  

ахборот тизимлар ва компьютерлар, уларда маълумотларни тасвирлаш ва ташкил этиш йўллари, ахборотли моделни яратиш босқичлари, маълумотлар моделининг турлари, предмет соҳасининг концептуал модели, ахборот технологияларининг замонавий воситалари, матнни қайта ишлаш, график, сонли ахборотлар, маълумотлар базаси ва банки, эксперт системалари, мультимедиа технологиялари, тармоқ технологиялари, интернет технологияси ва унинг хизматлари, дистанцион (масофавий) таълим технологияси, ахборот - коммуникация технологиялари воситалари ва уларни таълим жараёнида қўллаш педагогик дастурий воситалари, ахборот - коммуникация технологиялари воситаларини яратиш,ўқув мақсадли электрон воситаларни яратиш, ўқув муассасаси ташкилий- бошқарув тизимини автоматлаштириш, интернет ресурслар ва улардан ўқув жараёнида фойдаланиш, ахборот - коммуникация технологиялари воситаларидан таълим жараёнида фойдаланиш малакаларига эга бўлиш керак.
Фаннинг ўқув режадаги бошқа фанлар билан ўзаро боғлиқлиги, услубий
жиҳатидан узвийлиги ва кетма-кетлиги
Дастурни амалга ошириш ўқув режасидаги режалаштирилган назарий информатика, маълумотлар базаси ва уларни бошқариш тизимлари, алгоритмлаш ва дастурлаш тиллари, Компьютер тармоқлари фанларидан олинган назарий ва амалий билимларга таянади.
Фаннинг таълимдаги ўрни
«Ахборот тизимлари ва технологиялари» фани умумкасбий фанлардан бири бўлиб, информатика таълими соҳаси доирасидаги предметларни ўқитиш усулларини ёритиб беради. Тингловчиларнинг информатикадан муҳим тушунчалар тизимини ўзлаштиришларини, фанга оид кўникма ва малакаларни эгаллашларини таъминлайди. Бу кўникма ва малакалар фаннинг бошқа бўлимларини муваффақиятли ўзлаштиришга замин ҳозирлайди. «Ахборот тизимлари ва технологиялари» фанини ўрганиш тингловчиларни ахборот тизимларига доир масалаларни мустақил ва онгли хал этишга тайёрлаш, шунингдек, таълим ва тарбия назарияси ва амалиётни мустақил ўрганишни давом эттириш учун, янги нашр этилган методик адабиётларни ўқиш учун, тажрибасини таркибий баҳолаш ва умумлаштириш учун зарур бўлган кўникмалар билан қуроллантиради.
Фанни ўқитишда фойдаланиладиган замонавий ахборот ва педагогик
технологиялар
«Ахборот тизимлари ва технологиялари» фани тингловчида дарсликлар, ўқув- услубий қўлланмалар, маъруза матнлари, электрон материаллардан фойдаланиш, замонавий ахборот ва педагогик технологияларни қўллаш, интерфаол усулларни, таълимий воситаларни таълим жараёнига тадбиқ этишда муҳим таълимий аҳамиятга эга.
АСОСИИ ҚИСМ

№