Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги

6.6. Sud xarajatlarini qaytarish uchun asoslar


Davlat boji quyidagi hollarda to‘liq yoki qisman qaytariladi:

• 
  davlat boji qonun hujjatlarida talab qilinganidan ortiqcha miqdorda to‘langanida;
  
• 
  sud arizani (shikoyatni) qabul qilishni rad etganida, shuningdek davlat notarial idoralari yoki shaharcha, qishloq va ovullar fuqarolar yig‘inlari raislari (oqsoqollari) notarial harakatlarni amalga oshirishni rad etganda;
  
• 
  arizasi (shikoyat) harakatsiz qoldirilganligi munosabati bilan da’vogarga qaytarib berilganda;
  
• 
  agar ish sudga taalluqli bo‘lmasa, ishni yuritish tugatilganda;
  
• 
  ariza ko‘rmasdan qoldirilganda, agar u muomalaga layoqatsiz shaxs tomonidan berilgan bo‘lsa;
  
• 
  ishda qatnashgan shaxs vafot etganida, agar nizoli huquqiy munosabat huquqiy vorislikka yo‘l qo‘ymasa;
  
• 
  da’vogar nizoni sudga qadar hal etish (pretenziya bildirish) tartibiga rioya etmaganida, agar bu hol qonunda ushbu toifadagi nizolar uchun yoki taraflarning shartnomasida nazarda tutilgan hamda bunday hal etish imkoniyati boy berilgan bo‘lsa;
  
• 
  voyaga yetmagan bolalari bo‘lmagan erxotinning nikohi o‘zaro rozilik asosida bekor qilinganligini qayd etish uchun davlat boji to‘langanda, agar erxotinning yarashishi yoki ulardan birining sudga kelmaganligi tufayli nikohni bekor qilish amalga oshirilmagan bo‘lsa;
  
• 
  agar ishda qatnashayotgan yuridik shaxs tugatilgan bo‘lsa;
  
• 
  sud buyrug‘i chiqarish to‘g‘risidagi arizani qabul qilish rad etilganda;
  
• 
  O‘zbekiston Respublikasi fuqarolariga chet elga chiqish huquqi uchun hujjat berish rad etilganda (Soliq kodeksining 342-moddasi).
  

Davlat boji O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanadigan boshqa hollarda ham to‘liq yoki qisman qaytarilishi mumkin.
Davlat boji summalarini qaytarish to‘lovchining yozma arizasiga binoan yoki sudning hal qiluv qarorlari asosida amalga oshiriladi. Davlat boji summasini qaytarish uchun arizachi davlat bojini undirgan tegishli davlat organiga yoki tashkilotga murojaat qilishi kerak. Davlat bojini undirgan davlat organi yoki tashkilotning rahbari uni qaytarish qonuniyligini tasdiqlagan taqdirda, davlat organi yoki tashkilot va davlat bojining boshqa oluvchilari ilgari o‘z hisobvaraqlariga o‘tkazilgan davlat boji summalarining tegishli qismlarini qonun hujjatlariga muvofiq qaytaradilar. O‘z navbatida, davlat organi yoki tashkilot qaytarilishi lozim bo‘lgan, ilgari davlat budjeti daromadiga o‘tkazilgan davlat boji summasining bir qismini qaytarish to‘g‘risida davlat soliq xizmati organiga yozma shaklda xabar yuboradi.
Davlat boji summasini qaytarish qonun hujjatlarida belgilangan tartibda amalga oshiriladi.