Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти

 
3-§. Дастлабки тергов ҳаракатлари ва 
 тезкор-қидирув чора-тадбирлари 
 
Йўл ҳаракати хавфсизлиги қоидаларини жиноий тарзда бузган-
лик тўғрисидаги ишлар бўйича дастлабки тергов ҳаракатлари ва тезкор 
қидирув чора-тадбирлари ёрдамида қандай воқеа юз берганлиги, авария 
келиб чиқишининг сабаби, айибдор ким эканлиги ва қандай моддий зарар 
етказилганлиги аниқланади. Терговнинг дастлабки босқичида энг муҳим 
тергов ҳаракатлари жумласига: ЙТҲ жойини кўздан кечириш; мурдани ва 
ҳодисада иштирок этган транспорт воситаларини кўздан кечириш; 
ҳайдовчини гувоҳлантириш, жабрланувчилар, шоҳидлар ва гумон қили-
наётганларни сўроқ қилиш киради. Терговни бошлаш пайтига келиб юзага 

---

келган тергов вазиятига ва унинг янги маълумотлар олиш натижасида 
ўзгариши тамойилига қараб бошқа шакллардаги дастлабки тергов ҳарака-
тларини: жабрланувчиларни суд-тиббиёт экспертизасидан ўтказиш, авто-
техника экспертизаси ўтказиш, гувоҳларни сўроқ қилиш (масалан, ҳоди-
сада иштирок этган транспорт воситасини тасарруф этувчи аниқ автокор-
хона транспортининг техник ҳолати учун жавобгар бўлган ходимларидан 
бирини) ва бошқа шу каби ишларни амалга ошириш зарурати пайдо 
бўлиши мумкин. Далил-исбот материалларининг асосий қисмини олиш ва 
текширилаётган воқеа тўғрисида ҳолис тасаввур ҳосил қилиш имконини 
берадиган ЙТҲ жойини кўздан кечириш техник ва тактик жиҳатдан энг 
мураккаб иш ҳисобланади. 
Терговнинг дастлабки босқичида амалга ошириладиган тезкор 
қидирув чора-тадбирларидан кўзланган асосий мақсад-яширинган 
ҳайдовчиларни, ЙТҲда иштирок этган транспорт воситаларини, ҳодиса-
нинг гувоҳлари ва шоҳидларини қидириб топишдан иборат. Шу мақсадда 
йўлларни тўсиш чора-тадбирлари амалга оширилади, автомобилларга 
техник хизмат кўрсатиш станцияларида, автокорхоналарда текширувлар 
ўтказилади, давлат автомобиль назорати органларидан транспорт эгалари 
тўғрисида маълумотлар олинади., ҳодисанинг аниқланган шоҳидлари ва 
гувоҳлари, шунингдек бошқа шахслар сўроқ қилинади.