Ўзбекистон республикаси адлия вазирлиги тошкент давлат юридик институти

3.5. Одил судловни барча шахсларнинг қонун ва 
суд олдида тенглиги асосида амалга ошириш 
Конституциянинг 18, 46-моддалари, “Судлар тўғрисида”ги 
Қонуннинг 6-моддаси, ФПКнинг 6-моддаси, ХПКнинг 7-моддаси, 
ЖПКнинг 16-моддаси одил судловни барча шахсларнинг қонун ва 
суд олдида тенглиги асосида амалга ошириш принципининг ҳуқуқий 
асоси сифатида хизмат қилади. Мазкур принцип Инсон ҳуқуқлари 
умумжаҳон декларациясининг 7-моддасига ҳам асосланади. Халқаро 
ҳуқуқнинг ушбу нормасига биноан, барча одамлар қонун олдида 
тенгдир ва ҳеч бир тафовутсиз қонун билан тенг ҳимоя қилиниш 
ҳуқуқига эгадир. 
Ўзбекистон Республикасида барча фуқаролар жинси, ирқи, 
миллати, тили, дини, ижтимоий келиб чиқиши, эътиқоди, шахси ва 
ижтимоий мавқеидан қатъи назар, қонун ва суд олдида тенг 
бўлганлиги кўриб чиқилаётган принципнинг мазмунини ташкил 
этади. Корхоналар, муассасалар, ташкилотлар ҳам қонун ва суд 
олдида тенгдирлар. 
Қонун ва суд олдидаги тенглик принципи суд ишларини 
юритишнинг барча турларида ҳамда ижтимоий ва давлат ҳаётининг 
барча соҳаларида кучга эга. Мазкур принципнинг мазмунини 
қуйидагича белгилаш мумкин: судга мурожаат қилган ва процессда 
иштирок этаётган шахсга айрим имтиёзлар тақдим этиш ёки уни 
камситиш учун унинг мулкий ва мансаб мавқеи, жинси, ирқи ва 
миллати, таълими, тили, динга нисбатан муносабати, турар жойи, 
Барча шахслар судлар ва 
трибуналлар олдида тенгдир. 
Фуқаролик 
ва 
сиёсий 
ҳуқуқлар 
тўғрисидаги 
халқаро 
пактининг 
14-
моддаси.
 
“Ўзбекистон 
Республикасида 
барча фуқаролар бир хил ҳуқуқ 
ва эркинликларга эга бўлиб, 
жинси, ирқи, миллати, тили, 
дини, ижтимоий келиб чиқиши, 
эътиқоди, шахси ва ижтимоий 
мавқеидан қатъи назар, қонун 
олдида тенгдирлар”.